BM Güvenlik Konseyi Suriye’ye insani yardım ulaştırılmasını öngören tasarıyı oybirliğiyle onayladı.
Daha önce üç tasarıyı veto eden Rusya ve Çin’in de tasarıya olumlu oy vermesi dikkat çekti.
Cumartesi akşam kabul edilen Güvenlik Konseyi kararına uyulmamasının yeni adımlar atılabilmesi tehdidini içerdiği bildirildi.
Karar, ‘Suriye’deki bütün taraflardan, özellikle de Suriyeli yetkililerden BM insani yardım örgütlerinin çatışma bölgeleri ve sınırlar boyunca hızlı, güvenli insani yardımları ulaştırmasına izin vermesini talep ediyor’.
Sivillere ve nüfus yoğunluğu yüksek olan bölgelere yönelik ayrım gözetmeyen havadan varil bombalarıyla yapılan saldırıların ve diğer savaş yöntemlerini içeren tüm operasyonların durdurulması çağrısında bulunulan kararda el-Kaide ve bağlantılı terör grupları ile sayısız kayba ve yıkıma sebep olan terörist saldırılar da güçlü biçimde kınıyor.
Tasarı BM Genel Sekreteri’nin 30 gün içinde uygulamalara dair rapor vermesini içeriyor ve ‘uygulanmaması halinde daha ileri adımlar atılması niyetini ifade ediyor’.
Başta güçlü olan metin müzakerelerle zayıflatıldı
Karar taslağındaki bazı güçlü ifadelerin yapılan müzakereler sonucu yumuşatıldığı bildirildi.
Karar taslağından Uluslar arası Ceza Mahkemesi’ne sevk etmek yahut hedefli yaptırımlar gibi atıflar çıkarılırken, varil bombalarının kullanımına son verilmesi, sınır ötesinden yardımların kıskaca alınmış bölgelere de sokulması talepleri korundu.
Rusya’nın BM Temsilci Vitaly Çurkin tasarıya onay vermelerini, Rus değerlendirmesi açısından belgenin dengeli olmasıyla açıkladı. Çurkin, ayrıca muhalefet gruplarını terörle mücadelede hükümete destek olmaya çağırarak, Güvenlik Konseyi’nin karşı terör faaliyetlerine dair ayrı bir taslağı tartışmaya başlaması gerektiğini vurguladı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Aleksander Lukaşeviç, tasarının yaptırımların zorla uygulanmasına dair bir tehdit barındırmadığını belirtti.
Çinli Temsilci Liu Jieyi, Pekin’in Suriye’deki insani durumdan giderek daha fazla kaygılandığını belirterek, “Suriye’de bütün tarafları bu tasarıyı iyi niyetle uygulamaları için güçlü biçimde uyarırız” dedi.
Suriye’nin BM Temsilcisi Beşşar Caferi, ‘Şam hükümetinin gece gündüz demeden sivillerin insani ihtiyaçlarını karşılamak için çalıştığını’ öne sürdü.
Şam’ın Suriye içindeki yardımların yüzde 75’ini, BM ve bağlı kurumların ise sadece yüzde 25’ini karşıladığını söyledi.
Suriye Ulusal Koalisonu adlı muhalif örgütün ‘BM’deki Özel Temsilcisi’ Necib Gadban ise kararı ‘yetersiz fakat bir ilk adım’ diye niteledi. “Şu aşamada elimizdeki tek metin; tam manasıyla uygulanması çok büyük önem taşıyor” dedi.
BM’ye göre Suriye içinde 9.3 milyon insanın yardıma ihtiyacı var.
Muhaliflere ait Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, çatışmaların başlamasından bu yana 136 bin kişinin hayatını yitirdiğini söylüyor.
BM Güvenlik Konseyi Suriye çatışmasıyla ilgili beş kararı onayladı. Yardım içeren tasarı dışında üç tasarı 2012’de BM’nin başarısızlıkla sonuçlanan ateşkeslere dair gözlemci misyonlarıyla geri kalanı ise kimyasal silahlarla ilgiliydi.
