Modernistler, Ahmedê Xanî ya da Kürt Ulusu Ne Zamandan Var!?

3 Kasım 2025 - 12:54
3 Kasım 2025 - 12:54
 0
Modernistler, Ahmedê Xanî ya da Kürt Ulusu Ne Zamandan Var!?

Kürtler Kapitalizm/Modernizm öncesinde millettir... 

Kürtler Dinamiğini, neolotik devrim ve onun eseri uygarlıktan almıştır.

Sümer şehir Devletleri(MÖ: 4000-2000) deneyimini, birikimini  Mitani devleti (MÖ.1500) ile ulus şeklinde  ortaya çıkarabilen "ilk nadir millet" olduğunu Polonyalı tarihçi ve sosyolog Azar Gat da "Uluslar" isimli kitabında  açıklar.

Sonrasında ise gelen farklı isimlerle tarihe geçen devletleri etnisiteyi ulus seviyesinde teşkili devam etmiştir....

Kürtler kapitalizm ile yüzleştiğinde, ulus gelişimi merkezileşen imparator devletler ya da onların bakiyesi üzerinde teşkil olunan diktatör ve sömürgeci soykırımcı ya da emperyal  devletler tarafından ekonomik, siyasi, kültürel  ve dil/edebiyat alanında ilerlemeden ziyade parçalanmış, bölünmüş ve  paylaşılarak   geriletilmiş. 

Halen de bu esaret zincirinden kurtulmuş değildir...

Ancak Kürt dinamikliği, geçmiş kültür, dildeki zenginlik ve yarattığı kanon eserler, onun direnme ve ulusal kendini var etmede büyük etken olmuştur...

***

Ne büyük şaşı, bizi var eden damarlarımıza kan vereceğimize, yok sayan  kanallara su salıp, onların ekinlerini büyütüyoruz!

Bundan 12 milenyum yıl önce Girê Miraza(Göbekli Tepe) da çıkan tapınak,  Neolotik devrim ve  Antik Çağda Sümer, Gutiler arasındaki aile soy etnisite yani  akraba bağlarını, yönetim dili ve işleyişini, mitoloji ve yaşamı, Kassitlerin 650 yıl  yönetimi, Hurriler, Hattîler/Hititler, Urartular, Komagana, Mitani, Part, Med,  Zend, Aryan halklar ile  Proto Kürdlerin, Farsların  durumunu dil, kültür, etnisite ve siyasal ayrılıkları ile mukayese ederek bir tarihi araştırma  bilinci ile yaratılan kanon eserlerini, poetika ve politikasını  irdelemek gerekmez mi?

Etnisitenin Kürt destan, klam  ve hikayelerinin dilden dile Serhad'tan Merîvan'a,  Mako'dan, Mereş'e, Şehrîzor'dan, Seqiz'den Sêvaz'a bir  ulusun  yaratılışını görmeksizin, tarihi bilincimizin farkında olabilir miyiz?!

Zira Kapitalizm /modernizm döneminde parçalanan, her geçen gün tahrip ve talan edilmiş dönemde "Ulus olduk" demenin boşluğuna düşünce, bir narsistin  ani çıkıp, "Ben sizi(Kürtleri) yarattım" deyip, şimdi de "Yarattığımı yok sayıyorum!"  teolojisi ile yanaştığını göremeyiz!

Hiç bir devlet, etnisite dışında ortaya çıkmamıştır. O halde, devlet oluşumları siyasetten de uzak olmadıklarına göre, uluslaşma sürecini devletin oluşumundan itibaren ele almak yanlış değildir...  Elbette etnisitenin siyasi yoğunluğu ve birliği, ortak dili, edebiyatı ve  hareketliliği, ekonomik ve kültürel  yaşamdaki iç içe  kaynaşması, ulusun kamilliğini ve dinamikliğini gösterir...

O halde "ulus, kapitalizmin yavrusudur" demek yanlıştır...

Bu yanlışı görmesek, Ahmedê Xani'deki hayal gücünü, Kürt milliyetçiliğini izah edemeyiz.

Edebilen buyursun!

Durum böyle olunca, her ulus kendi farklı dinamikleri, tarihi, dili ve siyasallaşması üzerinde yaşadığı coğrafyada devletleşmiş, siyasallaşmış ve milletleşmiştir..

Hiç bir ulus, kendi tarihini genel milletleşmenin  tarihi yerine koyarak sunarsa yanlış olur...

Mem û Zîn ve Ahmedê Xanî, Kürtlerin başat kanon eseridir. Onu kendi dilinden okumadan, çözümlemeden, anlamadan ulus yolunda yol almak güçtür!

 

 


Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Nerina Azad'ın editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Bu yazı toplam 579 kişi tarafından görüldü.
Son güncellenme: 20:02:33