Suriye'de Esad rejiminden kalma nükleer reaktör iddiaları araştırılacak

BM Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Pazartesi günü üye ülkelere gönderdiği bir raporda, İsrail tarafından 2007 yılında Suriye'de bombalanan ve ajansın uzun süredir "beyan edilmemiş bir nükleer reaktör olabileceğine" inandığı bir binada yaptığı incelemede uranyum izlerine rastladığını açıkladı.

Esad rejimi, ülkenin doğusundaki Deyrezzor vilayetinde binanın bulunduğu bölgenin bir askeri üs olduğunu iddia ediyordu.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) 2011 yılında binanın “büyük olasılıkla” gizlice inşa edilmiş bir reaktör olduğu ve Şam'ın bunu ilan etmesi gerektiği belirtti.

O dönemden bu yana kesin bir sonuca ulaşmaya çalışan UAEA, geçen yıl Deyrezzor'daki bölgeden çevre örnekleri aldı.

UAEK, "üç bölgeden birinde alınan örneklerde önemli sayıda doğal uranyum parçacıkları buldu. Bu parçacıkların analizi uranyumun antropojenik kökenli olduğunu, yani kimyasal işlem sonucu üretildiğini gösterdi."

“Doğal” terimi zenginleştirilmemiş uranyum anlamına gelmektedir.

“Mevcut Suriyeli yetkililer bu uranyum parçacıklarının varlığını açıklayabilecek herhangi bir bilgiye sahip olmadıklarını belirttiler” denilen raporda, yeni Suriye yönetiminin daha fazla çevresel örnek almak için bu yılın Haziran ayında UAEK'nın söz konusu bölgeye tekrar girmesine izin verdiği belirtildi.

Rapora göre, aynı ay UAEK Başkanı Rafael Grossi ile Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara arasında yapılan görüşmede, “Suriye, geçmişteki nükleer faaliyetlerini ele almak üzere UAEK ile tam bir şeffaflık içinde işbirliği yapmayı kabul etti”.

Bu toplantı sırasında Grossi, “daha fazla analiz yapmak, ilgili belgelere erişmek ve Suriye'nin geçmişteki nükleer faaliyetlerine dahil olanlarla konuşmak amacıyla önümüzdeki birkaç ay içinde Deyrezzor'a gitmek için” yeni yönetimden destek talep etti.

Raporda ajansın halen Deyrezzor'u ziyaret etmeyi planladığı ve numunelerin sonuçlarını değerlendireceği belirtildi.

Raporda, “Bu süreç tamamlandığında ve sonuçlar değerlendirildiğinde, Suriye'nin geçmişteki nükleer faaliyetleriyle ilgili açıkta kalan konular çözüme kavuşturulacak ve konunun kapanması için bir fırsat olacaktır” denildi.