Tartışmalı ‘mezhep’ kanun teklifi Irak’ta gerilimi yükseltti

Irak Parlamentosu Ezidi Parlamenteri Viyan Dexil, yaptığı açıklamada, "Bazı kilise liderleri, Anayasa'ya açıkça aykırı olarak, Hristiyan, Ezidi ve Sabi'i Vakıfları Kanunu'nda değişiklik yaparak, dinleri tarikatlar olarak yazılmasına yönelik bir teklif sunmuşlardır. Oysa Ezidilik ve Sabi'ilik kendi başlarına dinlerdir. Biz varlığımızın mezhepler olarak sınıflandırılmasını kabul etmiyoruz" ifadelerini kullandı.

Ezidi Parlamenter Dexil, "Ezidilerin nüfusu Hristiyanlardan çok daha fazladır. Buna rağmen teklif Cumhurbaşkanı'na gönderildi ve Cumhurbaşkanı, Anayasa'ya açıkça aykırı olmasına rağmen şu ana kadar yorum yapmadı veya reddetmedi" dedi. Dexil, "Eğer teklif bilgisi dahilindeyse felaket büyük, eğer bilgisi dahilinde değilse felaket daha da büyüktür" diye ekledi.

Dexil, "Daha da kötüsü, teklifte 'Yahudi mezhebi' olarak adlandırılan bir ifade yer alıyor. Oysa bugün Irak'ta Yahudi nüfusu sıfırdır, Ezidiler ve Sabi'iler ise yüzbinlerce vatandaştan oluşmaktadır" diye devam etti. Dexil, "Sağlam bir kanunu neden değiştirelim? Örneğin, Bakanlar Kurulu'nun idari bir kararla bir mezhebi tamamen ortadan kaldırmasına izin veren tehlikeli fıkralar ekleyip çıkarmanın hikmeti nedir?" diye sordu.

Irak Parlamentosu Ezidi Parlamenter "Hristiyanlar da bu değişikliği reddettiklerini açıkladılar. Biz de tüm dinlere saygı duyduğumuzu, Hristiyanlar ve Sabi'iler arasında hoşgörü ve kardeşlik ruhuna inandığımızı ve dışlama veya ötekileştirme çabalarından uzak, başkasını kabul etme ilkesine göre hareket ettiğimizi vurguluyoruz" dedi ve "Bu teklifin geçmesine izin vermeyeceğiz" diye ekledi.

Yeni değişiklik taslağı, "Hristiyan, Ezidi ve Sabia Mendai Dinleri Vakıfları Divanı" adının "Irak'taki Dini Mezhepler Divanı" olarak değiştirilmesini ve Divan'ın Bakanlar Kurulu'na bağlı olmasını ve tüzel kişiliğe sahip olmasını öngörüyor.

Taslak, Hristiyanlık, Ezidilik ve Sabi'i Mendeanizmi'ni "dinler" olarak tanımlarken, birden fazla Hristiyan mezhebine ve "Yahudi mezhebine" tüzel kişilik statüsü veriyor.

Ayrıca, Bakanlar Kurulu'na üçte iki çoğunlukla alacağı ve cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle yayımlanacak bir kararla yeni mezhepler ekleme veya mevcut bir mezhebin tanınmasını iptal etme yetkisi veriyor.

Değişiklik uyarınca, Divan başkanı bakan derecesinde olacak ve her Hristiyan mezhebinden bir temsilci, Ezidilerden bir temsilci ve Sabi'ilerden bir temsilci bulunacak. Ayrıca, yatırım bütçesinin dini mezheplere "eşitlik ve adalet ilkesine göre" dağıtılması, Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak özel bir sistemle onaylanıyor.

Gerekçe, değişikliğin amacının "Irak'taki dini mezheplerin durumunu iyileştirmek, onlara haklarını vermek ve Anayasa tarafından onaylanan ibadetlerini yerine getirmelerini sağlamak" olduğunu belirtiyor.