Tony Blair’ın 'Gazze savaşını sonlandırma' planı belli oldu

Eski İngiltere Başbakanı Tony Blair'ın, ABD'nin desteğini alarak hazırladığı Gazze'de savaş sonrası yönetim planının detayları ortaya çıktı.

Times of Israel'in aktardığına göre Blair, bu plan üzerinde savaşın ilk aylarında çalışmaya başladı. Haber sitesine konuşan kaynaklar, Başkan Donald Trump'ın son dönemdeki politikasıyla bunun "savaşı sona erdirme" planına dönüştüğünü söylüyor.

Blair ve Trump'ın damadı Jared Kushner'ın, ağustosta Beyaz Saray'da düzenlenen Gazze görüşmesine katılması da büyük yankı uyandırmıştı.

Times of Israel'in incelediği taslak metinde, savaş sonrası dönemde "Gazze Uluslararası Geçiş Yönetimi" adlı bir yapının kurulması öngörülüyor.

Ayrıca metinde Filistinlilerin topraklarından sürülmesine yönelik herhangi bir plandan bahsedilmediği aktarılıyor. Bunun yerine topraklarından ayrılan Gazzelilerin bölgeye geri dönme veya mülkiyet haklarını koruma güvencesi için "Mülkiyet Hakları Koruma Birimi" kurulması planlanıyor.

Planlara dair bilgi sahibi bir kaynak şunları söylüyor:

Gazze halkını bölgeden çıkarmak gibi bir planımız yok. Gazze, Gazzelilerindir.

Trump, şubattaki açıklamasında Filistinlilerin, Gazze'yi "gönüllü terk etmesini" istemiş, bölgeyi turizm merkezine çevireceklerini duyurmuştu. ABD Başkanı'nın Gazze Şeridi'ni "Ortadoğu'nun Riviera'sına" dönüştürme planı büyük tepki toplamıştı.

Ancak ABD'li bir yetkili, ağustostaki toplantıda Trump'ın bu plandan uzaklaştığını ve Blair'ın projesine daha yakın durduğunu söylediğini belirtiyor.

Filistin Yönetimi'nin rolü ne olacak?

Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas, temmuzda Tony Blair'la görüşmüş, savaş sonrası dönemde Gazze'nin yönetimini üstlenmek istediklerini belirtmişti. Ancak Blair'ın planında Abbas liderliğindeki Filistin Yönetimi'nin önemli reformlardan geçirilmesi öngörülüyor.

Ayrıca Ramallah yönetiminin Gazze Uluslararası Geçiş Yönetimi'ne katılımının büyük ölçüde koordinasyon rolüyle sınırlandırılması planlanıyor. Yine de taslakta "Filistin Yönetimi altında tüm Filistin topraklarının nihai olarak birleştirilmesinin" amaçlandığı belirtiliyor.
Görüşmelere aşina kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Blair'ın planına olumlu yaklaştığını savunuyor. Ancak Arap bir diplomat, İsrail lideri Binyamin Netanyahu'nun son anda kararını değiştirerek süreci sekteye uğratabileceğini söylüyor.

Trump'ın plan için özellikle Suudi Arabistan'ın desteğinin alınmasını istediği de aktarılıyor. Diğer yandan İsrail'in 9 Eylül'de Doha'ya saldırmasının bu süreci zora soktuğuna işaret ediliyor. Blair'ın planına destek toplamak için Katar ve Mısır'la temaslarını sürdürdüğü de yazılıyor.

Tony Blair, 27 Haziran 2007-27 Mayıs 2015'te Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, ABD ve Rusya'dan oluşan Ortadoğu Dörtlüsü'nün özel temsilciliğini yürütmüştü. 1997-2007'de Birleşik Krallık Başbakanı olan Blair, 2003'te ABD'nin öncülüğünde başlatılan Irak işgaline verdiği destekle savaşın kilit isimlerinden biri haline gelmişti.