Ana dili günü etkinliğine polis müdahalesi

İHD İstanbul Şubesi ve Halkların Anayasası Platformu\'nun çağrısı ile 21 Şubat Dünya Ana Dili Günü\'nde, Galatasaray Meydanı\'nda toplanan halklar, düzenledikleri basın açıklaması ile ana dillere \"sınırsız özgürlük\" istedi. Halaylarla başlayan, horonlarla devam eden ana dili günü etkinliği, polis müdahalesi ile sona erdi.

İHD İstanbul Şubesi ve Halkların Anayasası Platformu\'nun çağrısı ile Türkiye halklarından Gürcüler, Lazlar, Hemşinliler, Kürtler, Pomaklar, Çerkesler ve Süryaniler, 21 Şubat Dünya Ana Dil Günü\'nü, halaylarla, horonlarla, zılgıtlarla, kendi dillerindeki şiirler ile kutlamak için, akşam saatlerinde Galatasaray Meydanı\'nda buluştu. Buluşmada \"Anadil yüreğinin kapısıdır\" pankartı açan halklar, ellerinde de kendi dillerinde yazılı olan \"Ana dil yüreğin kapısıdır\", \"Ana dile özgürlük\", \"Anadilde eğitim istiyoruz\", \"Mahmut Derviş\'in dizeleriyiz\", \"Asimilasyona hayır\", \"Kımanakta Hozayik\", \"Be zimanê jiyan na be\" dövizlerini taşırken sık sık \"Ana dil yüreğin kapısıdır\", \"Sınırsız koşulsuz anadile eğitim\", \"Ana dil haktır engellenemez\" sloganlarını attı.

Halkların ana dil etkinliğinde ilk olarak Çerkes, Pomak, Laz halklarından birer temsilcileri kendi dillerinde şiir okudu. Şiirlerin ardından, Mezopotamya Kültür Merkezi\'nden Mervan Tan, Zazaca ve Kürtçe şarkılar söyledi. Tan\'ın ardından ise Ermeni Sanatçı Norat, Ermenice bir şarkı söyledi. Şarkıların ardından Hemşin, Laz ve Gürcü halklarının ortak enstrümanı olan tulumun çalınması ile horon oynandı.

Oynanan Hemşin horonunun ardından halklar adına basın açıklamasını Halkların Anayasası Platformu\'ndan Altan Açıkdilli yaptı. Ulus devlet mantığı ile tarihte birçok kültürün ve dilin yok olduğunu söyleyen Açıkdilli, \"Eğer bizler kendi ana dillerimize sahip çıkma mücadelesi vermezsek, bu ülkede kendi anadilinde konuşabilen son kuşaklar olacağız\" dedi.

Türkiye\'de resmi dil olan Türkçe dışında, 34 dil olduğunu belirten Açıkdilli, \"Anadillerimizin 18\'i yakın gelecekte yok olma tehlikesi altında. Örneğin son 25 yıl içinde Ubıhça yok oldu. UNESCO, Abhazcayı, Ermeniceyi, Pontus Yunancasını, Çerkesceyi ve Hemşinceyi yok olma tehlikesi altında sayıyor. Türkçe dışındaki dillere yasaklar sürüyor. Türkçe dışındaki dillerin ancak özel okullarda okutulabileceği, demokratikleşme paketinin bir parçası olarak sunulabiliyor\" diye konuştu. Eğitimin merkezi ve tekçi yapısının ana dillerin özgürce yaşamasına engel olduğunu da belirten Açıkdilli, Türkiye\'nin bir halklar hapishanesine çevrildiğini ifade etti.

Açıkdilli son olarak, \"Çocuklarımıza, kendi dilimizde gülebildiğimiz, kendi dilimizde ağıtlar yaktığımız, şarkılar söylediğimiz, masallar okuduğumuz bir dünya bırakmak istiyoruz. Anadillerimizi yok olmaktan kurtarıp özgürce konuşabilmek için, kimliğimizi onurla taşıyabilmek için ana dillerimize sınırsız özgürlük istiyoruz\" dedi. Açıklamanın ardından halkların kurduğu halay, \"Anadile özgürlük\" sloganı ile son buldu.

1 KİŞİ GÖZALTINA ALINDI

Açıklamanın ardından grup üyeleri sloganlar eşliğinde Taksim Meydanı\'na doğru yürümek istedi. Yoğun polisiye önlem alanın etkinliği takip eden polisler ise yürümek isteyen gruba, dağılmaları yönünde anonsla uyarıda bulundu. Polisin bu anonsuna grup üyelerinden biri, \"Asıl siz dağılın yoksa biz müdahale edeceğiz\" karşılığını verdi. Bu karşılığın hemen ardından da polis müdahalesi geldi. Polisin biber gazı ile müdahalesine grup üyeleri de taş atarak karşılık verdi. Başlayan çatışmalar İstiklal Caddesi üzerinden Tarlabaşı sokaklarına kadar yayıldı. Polis ve grup arasında Tarlabaşı\'nın ara sokaklarında devam eden çatışmalar, grubun ara sokaklara dağılması ile sona erdi. Çıkan olaylar sonrasında, ismi öğrenilemeyen bir kadının gözaltına alındığı öğrenildi.

ANKARA

Kürt Demokrasi Kültür ve Dayanışma Derneği (KURD-DER) Dünya Ana dili Günü\'ne ilişkin Yüksel Caddesi\'nde basın açıklaması yaptı. Açıklamada, \"Perwerdehıya bı zımanê dayıkê anıha\" pankartı açılırken, sık sık \"Zımanê rumete meye\", \"Bê zıman jiyan nabe\" sloganları atıldı. Açıklamayı yapan KURD-DER Başkanı Mustafa Karaman, Türkiye Cumhuriyeti\'nin kuruluşundan hemen sonra milliyetçilik temeline dayalı politikalarla, dil katliamları ve kültürel asimilasyonun hayata geçirildiğine dikkat çekerek, \"Anadolu ve Kürdistan\'da yaşayan halk ve topluluklar inkâr edilip, acımasızca politika ve uygulamalarla dil ve kültürler yok edildi\" dedi. Karaman\'ın konuşmasının ardından temsili Kürtçe ders verildi.

Öte yandan Halkların Demokratik Kongresi (HDK) Ankara Meclisi, Dünya Ana dili Günü dolayısıyla Yüksel Caddesi\'nde basın açıklaması gerçekleştirdi. Açıklamada \"Ana dili haktır engellenemez\" pankartı açıldı. HDP adına basın açıklamasını okuyan Ezgi Özen, yaşayan diller insan topluluklarının yüzyıllara dayanan yaşamlarından süzülerek gelen canlı, üretken, insani ve sosyal bir olgu olduğunu belirterek, \"Dil bir ulusun aynasıdır. Anadilde eğitim almayan bireyler, halklar dayatılan Türkçe eğitimle başarılı olması çok zordur. Anadil üzerindeki baskı ve yasaklar ideolojiktir. Bu coğrafyada Kürt halkının dili yasaklanmış, anadilde eğitim alması engellenmiş, zorla asimile edilmeye çalışılmıştır. Aynı şekilde Lazlar, Çerkezler, Gürcüler vb asimilasyona tabi tutulmuştur\" dedi.

ERGANİ

Diyarbakır\'ın Ergani ilçesinde 21 Şubat Dünya Ana dili Günü dolayısıyla şölen düzenlendi. Ergani Belediyesi Konferans Salonu\'nda \"Azadiya ziman di çareseriya neteweya demokratik da ye\" şiarıyla düzenlenen şölene yüzlerce yurttaş katıldı. Şölene Ergani KURDÎ-DER yönetimi ve BDP Ergani Belediyesi Eş Başkan Adayı Ramazan Kartalmış da katıldı. Şölenin düzenlendiği salona Kürtçe ve Kürtçe\'nin Dimilkî lehçelerinde, \"21 Şubat Dünya Anadil Günü kutlu olsun\" ve \" Ziman beden e, çand beden e, erdnîgarî beden e, lı bedena xwe xwedi derkevin\" pankartı ile \"Bê ziman jîyan nabe\", \"Em kurdin, em perverdehiya zimanê xwe dixwazin\", \"zımanê kurdî bıla bibe zımanê fermî\" dövizleri asıldı. Kadınlar ve gençlerin yoğun ilgi gösterdiği şölende konuşan Ergani KURDİ-DER Şube Eş Başkanı Makbule Karakaya, anadilde eğitimin önemine vurgu yaparak, Kürt dilinin gelişmesi için gereken mücadelenin verilmesi gerektiğini dile getirdi. Yapılan konuşmaların ardından Dicle Fırat Kültür Merkezi çalışanları olan dengbejlerin klamları ve yerel sanatçıların müzik dinletileri ile şölen son buldu.

ŞIRNAK

Şırnak\'ta 21 Şubat Dünya Ana dili Günü belediye toplantı salonunda düzenlenen şölenle kutlandı. Şölene, BDP Şırnak Belediye Eş Başkan Adayı Av. Serhat Kadırhan, Cizre ve Silopi KURDİ - DER yöneticileri, Şırnak İHD şubesi yöneticileri, Şırnak Toplum-Der yöneticilerinin yanı sıra yüzlerce yurttaş katıldı. Şölenin yapıldığı salona, \"Kurdino mal xirabino an Kürdi biaxivın an jî ne bejin em Kurdin\" pankart ve afişleri asılırken salon, sarı, kırmızı ve yeşil flamalarla renklendirildi. BDP Şırnak Belediye Eş Başkan Adayı Serhat Kadırhan, \"Şu anda hali hazırda Avrupa\'nın birçok kentinde onlarca resmi dil var ve bu ülkeler hem yerelde hem de ulusal baz da anadilde eğitim veriyor. Bizde halkımıza bunu sağlamak için elimizden gelene yapıp mücadelemizi yükselteceğiz çünkü halkımıza ve bu mücadele yaşamını yitiren binlerce yoldaşımıza borçluyuz\" dedi.

Kadırhan\'nın konuşmasının ardından altı aylık Kürtçe kurslarını tamamlayan on kişiye diplomaları verildi. Diploma töreninin ardından gece Şırnak belediyesi Cudi Kültür Merkezi sanatçıları ve folklor ekiplerinin şarkıları ve halaylarıyla devam etti.