ABD’nin Yeni Savunma Tasarısı: Peşmerge ve DSG’ye Güçlü Güvence

ABD’nin yıllık savunma bütçesinin bir parçası olan geniş kapsamlı yasa tasarısı, Irak’a yapılacak güvenlik yardımlarına yeni koşullar getirirken, Kürdistan Bölgesi Peşmerge güçleri ve Suriye’nin kuzeydoğusundaki Demokratik Suriye Güçleri’ne (DSG) yönelik desteği güçlendiriyor. Tasarı ayrıca Washington’un Suriye krizi için öngördüğü yol haritasını da netleştiriyor.

Tasarıda DSG’nin “Suriye’nin gelecekteki herhangi bir siyasi çerçevesinin bir parçası olması gerektiği” açıkça ifade ediliyor.

Peşmerge bütçesi garanti altına alınıyor

Yasa tasarısına göre, ABD’nin Irak’a sağladığı güvenlik yardımına ilişkin şartlar sıkılaştırılıyor ancak Peşmerge için ayrılan bütçenin “geri çekilmeyeceği” belirtiliyor. Bu da Washington’un, Bağdat ile yaşanan siyasi sorunlardan bağımsız olarak Peşmerge’ye desteğin süreceği anlamına geliyor.

Belgelerde Peşmerge güçleri “ulusal güvenlik ortağı” olarak tanımlanıyor ve Irak içindeki siyasi anlaşmazlıklar gerekçe gösterilerek bütçenin engellenemeyeceği vurgulanıyor.

Bağdat’a silahlı gruplar konusunda baskı

Tasarı, ABD’nin Irak’a yardımlarının bir bölümünü Bağdat’ın İran’a yakın silahlı grupların faaliyetlerini sınırlamasına bağlıyor. Buna göre Irak hükümetinin, yasa dışı silahlı grupların etkinliğini azaltması, başbakanın güvenlik kurumları üzerindeki yetkisini güçlendirmesi ve insan hakları ihlalleri ya da ABD müttefiklerine saldırı yapan Haşdi Şabi unsurlarını soruşturması gerekiyor.

Ayrıca, ABD’nin 1991 ve 2002’deki askeri operasyonlar için kullanılan “askeri güç kullanma yetkisini” tamamen yürürlükten kaldırdığı belirtiliyor.

Rojava’da IŞİD tutuklularının gözetimi

Tasarı, Suriye ve Rojava’ya ilişkin kapsamlı hükümler içeriyor. Pentagon’un her yıl, DSG’nin elinde bulunan binlerce IŞİD tutuklusu hakkında ayrıntılı rapor yayımlaması zorunlu hale getiriliyor. Raporda cezaevlerinin durumu, uluslararası aktarımlar ve uzun vadeli güvenlik risklerine ilişkin değerlendirmeler yer alacak.

ABD’li komutanlar, bu cezaevlerinin gerekli önlemler alınmazsa bölgedeki istikrar için ciddi bir tehdit oluşturabileceği uyarısında bulunmuştu.

DSG’ye devam eden destek

ABD güçlerinin Suriye’de kalmaya devam edeceği ve DSG’ye —IŞİD’e karşı Washington’ın ana müttefiki— desteğini sürdüreceği belirtiliyor. Tasarı ayrıca “Suriye’nin gelecekteki siyasi yapısında DSG’nin yer alması gerektiğini” vurguluyor.

Tasarı, Suriye’deki “onaylanmış muhalif gruplara” verilen desteğin de 2026’ya kadar uzatılmasını öngörüyor.

Şam’a yönelik şartlar

Belgelerde Suriye hükümetine yönelik bir dizi şart da yer alıyor. Şam’ın terörle mücadelede iş birliği yapması, devlet kurumlarından yabancı milisleri uzaklaştırması ve DSG ile yapılan anlaşmaları —özellikle 2025 İdari Anlaşması’nı— uygulaması isteniyor.

Ayrıca, 2020’den beri yürürlükte olan “Sezar Yasası” yaptırımlarının sürdürüleceği, ancak bazı hafifletmelerin Suriye hükümetinin tutuklular, insani yardım erişimi ve yerel topluluklarla ilişkilerde ilerleme sağlamasıyla bağlantılı olacağı ifade ediliyor.

Tasarı, ABD Temsilciler Meclisi ve Senato’nun farklı versiyonlarını onaylamasının ardından ortak komisyona gönderildi. Nihai metnin her iki kanatta tekrar oylanması ve ardından Başkan’ın onayına sunulması gerekiyor.