17 Ekim 2016'da ABD'nin öncülüğündeki Uluslararası Koalisyon'un hava ve kara desteği ile başlayan Musul Operasyonu halen devam ediyor. Irak'ta IŞİD'in kalesi olarak nitelendirilen Musul Bağdat hükümeti güçleri ve İran destekli Şii milislerin eline geçmek üzere.
İşte operasyonun başlangıcından bu yana yaşanan önemli olayları ve rakamlar...
Haziran 2014: Kent IŞİD kontrolünde
Irak'ın ikinci büyük kenti olan Musul, Haziran 2014'te IŞİD'in kontrolüne geçti. IŞİD kente ilk saldırmaya başlayıp bazı mahalle ve resmi binaları kontrol altına almayı başardığında, kentte daha önceden ilan edilmiş olan sokağa çıkma yasağı da delindi. Bağdat hükümetine bağlı güçler aileleriyle birlikte kentten kaçmaya başladılar. IŞİD kenti kontrol altına aldığında kentten kaçan siviller de oldu.
Ekim 2016: Musul Operasyonu başladı
17 Ekim'de iki seneden uzun süredir IŞİD kontrolünde olan Musul kentine yönelik operasyon başlatıldı. Aylar öncesinden planlanan Musul Operasyonu belli sebepler yüzünden ertelenmiş olsa da kuvvetler 17 Ekim'de kente yönelik saldırıya başladı.
Musul'a yönelik operasyona,
- Bağdat hükümeti güçlerinden yaklaşık 50 bin
- Peşmerge kuvvetlerinden ise yaklaşık 40 bin askeri güç katıldı
Ayrıca Musul kenti batı kırsalı tarafındaki Telafer'e düzenlenen operasyonları da İran'ın desteklediği Haşdi Şaabi çatı örgütünün binlerce kişilik kuvveti yürüttü.
Musul Operasyonu'na katılan kuvvetlere ABD ve öncülüğünü yaptığı Uluslararası Koalisyon tarafından yoğun hava desteği sağlandı. Aynı şekilde ABD koalisyonunun topçu birlikleri de operasyona katılan kuvvetlere bombardıman desteği sağladı. Öte yandan sahada başta ABD olmak üzere IŞİD karşıtı koalisyon üyelerinin askerleri Bağdat hükümeti güçlerine askeri danışmanlık da yapıyor.
Kentteki IŞİD mensubu sayısı
Operasyonun başladığı sıralarda Bağdat hükümeti askeri kaynakları tarafından Musul kentinde yaklaşık 6 bin civarında IŞİD mensubunun olduğunu açıklamıştı.
Güçlü direniş ve 10 Aralık'a giden süreç
Bağdat hükümetine bağlı güçler kent merkezinin doğru yakasındaki mahallelere doğru ilerleme girişiminde bulununca IŞİD ve bölgedeki yerel Sünni aşiretlerin güçlü direnişi ile karşılaştı. Özellikle IŞİD'in düzenlediği bombalı araç ve el yapımı patlayıcı saldırılarında çok fazla kayıp veren hükümet güçleri 10 Aralık'ta operasyona ara verilmesi kararını aldılar.
Operasyonun durdurulmasından yaklaşık 19 gün sonra Bağdat hükümeti ikinci saldırının başladığını açıkladı.
24 Ocak 2017: Şehrin doğu yakasının kontrol altına alınması
Yaşanan şiddetli çatışmalar ve her iki tarafın verdiği fazla sayıda zayiatın ardından Bağdat hükümeti güçleri kentin doğu yakasını kontrol altına aldı. Irak Başbakanı Haydar El Abadi 24 Ocak 2017 tarihinde yaptığı açıklamada Musul kentinin doğu yakasının IŞİD'ten geri alındığını ilan etti.
19 Şubat 2017: Batı yakası için saldırı başladı
ABD öncülüğündeki koalisyon uçaklarının düzenlediği birçok hava saldırısının akabinde Irak Başbakanı Haydar El Abadi 19 Şubat'ta batı yakasına yönelik operasyonun başladığını açıkladı.
Bağdat hükümeti güçleri kentin batı yakasına yönelik operasyonun ilk günlerinde fazla bir direnişle karşılaşmadan güneydeki Musul Havaalanı ve Gazlani Askeri Kampı'nı kontrol altına aldı.
Operasyonda gelinen nokta
19 Şubat 2017 tarihinde Irak Başbakanı Abadi'nin başlattığı batı yakasına yönelik operasyon halen devam ediyor. Kentin batı yakasında IŞİD'in elinde son 3 bölge kalmış durumda. Bunlar Eski Musul, Bab Sincar ve Şifa bölgeleri. Irak'a bakıldığında geçtiğimiz kısa dönemde ülke topraklarının %40'ına hakim olan IŞİD şimdilerde ise Irak topraklarının sadece %4.6'lık bir kısmına hakim.
Musul Operasyonu'nda kayıplar
- Musul Operasyonu'nun başladığı 17 Ekim 2016 tarihi ile 31 Mayıs 2017 tarihi arasındaki süreçte yaşanan çatışmalarda Bağdat hükümeti güçlerinden en az 8 bin kişinin öldüğü aktarılıyor.
- Bağdat hükümeti güçlerinin açıkladığı sayıya göre ise bu tarihe kadar öldürülen IŞİD mensuplarının sayısı 16 bin
- Tespit edilebilen rakamlara göre operasyonda yaşamını yitiren sivil sayısı 16 bin. Bunlardan 9 bini kadın ve çocuklar.
-Yapıların oldukça büyük hasar gördüğü, birçoğunun kullanılamaz hale geldiği Musul'dan çatışmalar sebebiyle göç edenlerin sayısı ise 600 bin civarında.
