Al-Monitor: Kaani'nin Irak ziyaretinin perde arkası

İran’ın Kudüs Gücü Komutanı İsmail Kaani’nin Irak ziyareti, Tahran’ın bölgesel etkisini yeniden tesis etme girişimi olarak yorumlanıyor. Ziyaret, birçok kayıp veren “Direniş Ekseni”ni yeniden değerlendirme ihtiyacının bir parçası olarak gerçekleşti.

Amerika Al-Monitor sitesine göre, ziyaret gizlilik içinde gerçekleşmesine rağmen Kaani, Irak’taki Şii “Koordinasyon Çerçevesi” liderleriyle bir araya geldi. Bu çerçeve, İran yanlısı milisleri kapsayan ve Irak’taki hükümet koalisyonunu oluşturan bir yapıyı temsil ediyor. Kaani’nin amacı, Irak parlamento seçimleri öncesinde Şii taraflar arasındaki bölünmeleri engellemek ve daha geniş bir İran etkisini pekiştirmekti.

İran resmi medyası, Kaani’nin üst düzey milis liderleri ve politik figürlerle görüştüğünü, tarafları söylem ve eylemlerinde itidalli olmaya çağırdığını bildirdi. Ayrıca, iç çekişmelerin ve medyadaki çatışmaların koalisyonun hakimiyetini zayıflatmaması ve Irak’ın istikrarını tehdit etmemesi gerektiğini vurguladı.

Ziyaretin zamanlaması kritik öneme sahipti. Etkili din adamı Muktada es-Sadr seçimleri boykot çağrısı yaparken, Koordinasyon Çerçevesi’nin liderleri — Nuri el-Maliki, Hadi el-Amiri ve Keyis el-Hazali gibi isimler — Şii siyasi alanın başlıca aracısı konumunda bulunuyor.

Ancak Şii koalisyon içinde yolsuzluk, milis kontrolü ve İran ile ilişkiler konusundaki çekişmeler artmış durumda. Halkın siyasi tıkanıklığa yönelik artan memnuniyetsizliği, Qaani’nin ziyaretini, iç birliği koruma ve İran etkisini sürdürme açısından kritik kılıyor.

Monitör’e göre, İran’ın Irak üzerindeki etkisi hâlâ bölgesel stratejisinin merkezinde yer alıyor. Kaani’nin liderliğindeki Kudüs Gücü, önceki nesil komutanların aksine, yalnızca klasik askeri operasyonlarla değil; hibrit savaş, medya, siber ve füze sahalarında da aktif bir strateji izliyor. Bu yeni nesil, daha saldırgan bir yaklaşım benimsiyor ve “direniş modelini” Ortadoğu dışına ihraç etmeyi hedefliyor.

Artan ABD ve İsrail baskıları, özellikle Haziran’da yaşanan 12 günlük çatışmanın ardından, bu stratejiyi sınamış durumda. İran’ın önceliği, Direniş Ekseni’ni yeniden toparlamak ve Şii gruplar arasında birliği korumak. Irak, hem güvenli bir liman hem de stratejik bir test alanı olarak öne çıkıyor.

Uzmanlar, Kaani’nin görevinin genişleme değil, koruma amaçlı olduğunu belirtiyor. Zira İran, Irak’ta birleşik bir cephe olmadan, Lübnan’dan Sana’a kadar uzanan bölgesel etkisinin giderek zayıflayabileceğini değerlendiriyor.