Hindistan ve Pakistan arasındaki gerilim ve yer yer çatışmalar sürerken, İslamabad yönetimi Hindistan'ın gönderdiği 25 insansız hava aracının (İHA) düşürüldüğünü duyurdu. Hindistan ise Pakistan'ın askeri hedeflere İHA ve füzelerle saldırı girişimlerinin "etkisiz hale getirildiğini" açıkladı.
Hindistan hükümeti daha önce de, Çarşamba sabahı Pakistan ve Pakistan idaresindeki Keşmir'de dokuz noktaya hava saldırısı düzenlediklerini belirtmişti.
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif de, Hindistan'ın saldırılarının ardından İslamabad'ın "cevabını" verdiğini söylemişti.
Pakistan da, Hindistan'a ait beş jeti ve bir insansız hava aracını düşürdüğünü duyurdu fakat Delhi'den bunu teyit eden bir açıklama gelmedi.
Hindistan ve Pakistan arasındaki gerilim
Hindistan Ordusu'ndan yetkililer, saldırıların 7 Mayıs'ta yerel saatle 01:05'ten (TSİ 6 Mayıs 21:35) itibaren 25 dakika sürdüğünü söyledi.
Hindistan ordusu bu noktaların "militan örgütlere ait tesisler" olduğunu öne sürdü.
Pakistan ordusu ise Hindistan'ın altı noktada saldırı düzenlediğini kaydetti ve hiçbirinin militanlara ait olmadığını savundu.
Reuters haber ajansına göre saldırılarda Hindistan, Pakistan içerisindeki ülkenin en kalabalık eyaleti Pencab'ı da hedef aldı ve bu iki ülke arasında yarım asır öncesinde yaşanan son topyekün savaştan beri bir ilk.
Pakistan ordu sözcüsü, saldırılarda 31 kişinin öldürüldüğünü, 57 kişinin de yaralandığını açıkladı. Pakistan, ölenler arasında çocukların da olduğunu söylüyor.
Başbakan Şerif ayrıca Pakistan ordusunun Hindistan'a ait en az beş savaş uçağını ve bir insansız hava aracını düşürdüğünü söyledi.
Hindistan ordusu ise Pakistan'ın Hindistan idaresindeki Keşmir sınırına yakın noktalardan topçu ateşi açtığını, en az 15 sivilin öldüğünü, 43 kişinin yaralandığını duyurdu.
Ordu, Hindistan silahlı kuvvetlerinin "uygun şekilde" karşılık verdiğini söyledi.
Hindistan neden saldırı başlattı?
İki nükleer güç arasındaki gerilim 22 Nisan'dan beri tekrar artmıştı.
Hindistan, Pakistan'ı Keşmir'de 22 Nisan'da 26 turistin öldürüldüğü saldırıyı gerçekleştiren militanları desteklemekle suçluyordu.
Hindistan Dışişleri Bakanı Vikram Misri, 7 Mayıs Çarşamba sabahı düzenlediği basın toplantısında bu iddiaları tekrar gündeme getirdi.
Misri, Hindistan istihbaratının "Pakistan'da konuşlanan terör hücrelerini" izlediğini ve bundan sonra da Keşmir'de yeni saldırılar düzenlenebileceği sonucuna varıldığını söyledi.
Misri, saldırıların "yeni terör saldırılarını engelleme" amacı taşıdığını savundu.
İslamabad, 22 Nisan'da Pahalgam bölgesinde gerçekleşen saldırı ile bağlantıları olduğu iddialarını reddediyor.
Pakistan Enformasyon Bakanı Ataullah Tarar, Hindistan'ın Keşmir'deki saldırıyı "bahane olarak" kullanmaya niyetlendiğini öne sürüyordu.
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif de 7 Mayıs'ta yaptığı açıklamada saldırıların herhangi bir provokasyon olmadan gerçekleştiğini savundu.
22 Nisan'daki saldırı bölgede son 20 yıldır sivilleri hedef alan en kanlı eylem oldu.
Hem Hindistan hem de Pakistan Keşmir bölgesinde hak iddia ediyor.
Hindistan nereleri vurdu?
Hindistan, 7 Mayıs'ın ilk saatlerinde düzenlenen saldırıların Pakistan'daki "terörist" altyapıyı hedef aldığını savundu.
Pakistan ise bu iddiayı yalanladı, sivillerin yaşadığı bölgelerin vurulduğunu söyledi.
BBC'ye konuşan Pakistan ordusu sözcüsü Ahmed Şerif, saldırıların bir cami dahil birden fazla yeri vurduğunu söyledi ve bunun uluslararası hukukun "açık bir ihlali" olduğunu savundu.
Pakistan ordusuna göre saldırı düzenlenen noktalar Keşmir bölgesinde bulunan Muzaffarabad ve Kotli ile Bahavalpur'da yer alıyor.
Gelişmeleri Pakistan'ın başkenti İslamabad'da takip eden BBC Muhabiri Farhat Javed, Pakistan idaresindeki Keşmir'de bulunan Muzaffarabad'da güçlü patlama sesleri duyulduğunu aktardı.
Buradaki Bilal Camii'nin bitişiğinde yaşayan Muhammed Vahid "Günde beş vakit namaz kıldığımız normal bir sokak camisiydi. Etrafında hiçbir zaman şüpheli bir aktivite görmedik" dedi.
BBC Urduca servisine konuşan Pakistan'ın Pencap eyaletindeki Muridke'de yaşayan Muhammad Younis Şah da Hindistan'ın yolladığı dört füzenin bir eğitim kompleksine düştüğünü söyledi.
Bir okul, hostel, sağlık kliği ve caminin olduğu olduğu kompleksin kısmen hasar aldığını aktardı.
Pakistan misilleme yapabilir mi?
Uzmanların çoğunluğu Pakistan'dan bir misillemenin kaçınılmaz olduğu ve diplomasinin devreye gireceği konusunda hemfikir.
Hindistan'ın Pakistan'daki eski yüksek düzey temsilcisi Ajay Bisaria BBC'ye yaptığı açıklamada şöyle diyor:
"Pakistan'ın karşılık vereceği kesin. Bundan sonraki zorluk bir sonraki tırmanma seviyesini yönetmek olacak. Kriz diplomasisi bu noktada önem kazanacak."
"Pakistan'a itidalli olması yönünde tavsiyeler verilecek. Ancak kilit nokta, Pakistan'ın tepkisinden sonra her iki ülkenin de gerilimi tırmandırmaması için yürütülecek diplomasi olacak."
Lahor merkezli siyasi ve askeri analist Ejaz Hussain de misilleme saldırılarının muhtemel olduğunu düşünüyor.
BBC'nin sorularını yanıtlayan Hussain, "Pakistan ordusunun medyadaki söylemi ve hesaplaşma konusundaki kararlılığı göz önüne alındığında, önümüzdeki günlerde sınır ötesi hedef odaklı misilleme saldırıları muhtemel görünüyor" dedi.
Ancak Hussain her iki taraftaki hedef odaklı saldırıların "sınırlı bir konvansiyonel savaşa dönüşebileceğinden" endişe ediyor.
ABD'deki Albany Üniversitesi'nden Christopher Clary de Hindistan'ın saldırılarının ölçeği, "kilit noktalardaki gözle görülür hasar" ve can kaybı göz önüne alındığında Pakistan'ın misilleme yapma ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyor.
Clary, "Hindistan'ın terörizm ve militanlıkla bağlantılı grup ve tesisleri hedef aldığı göz önünde bulundurulduğunda, Pakistan'ın Hindistan'ın askeri hedeflerine yönelik saldırılarla yetinmesinin muhtemel olduğunu düşünüyorum ancak bu kesin değil."
Artan gerilime rağmen bazı uzmanlar tansiyonun düşebileceği konusunda umutlu.
Clary, "Bu krizden sadece bir misilleme saldırısı ve Kontrol Hattı boyunca karşılıklı ateş açmaların arttığı bir dönemle kurtulma şansımız var" diyor.
Bununla birlikte, gerilimin daha da tırmanma riskinin yüksek olduğunu ve bunun 2002'den bu yana Hindistan-Pakistan arasında yaşanan "en tehlikeli" kriz olduğunu sözlerine ekliyor.
Pakistan'daki uzmanlar Hindistan'ın saldırısı öncesinde savaş çağrılarının olmamasına rağmen durumun hızla değişebileceğini belirtiyor.
İslamabad merkezli analist ve Jane's Defence Weekly'nin eski muhabirlerinden Ömer Faruk, "Ülkenin en popüler liderinin parmaklıklar ardında olduğu, derinden parçalanmış bir siyasi toplumumuz var. İmran Han'ın hapse atılması ordu karşıtı güçlü bir halk tepkisini tetikledi" diyor ve ekliyor:
"Bugün Pakistan halkı orduyu destekleme konusunda 2016 ya da 2019'a kıyasla çok daha az istekli - olağan savaş histerisi dalgası belirgin bir şekilde yok.
"Ancak Hindistan karşıtı duyguların daha yaygın olduğu Pencap'ta kamuoyunun fikri değişirse, ordunun harekete geçmesi için sivillerin baskısının arttığını görebiliriz. Ve ordu bu çatışma nedeniyle yeniden popülerlik kazanacaktır." (BBC)
