Barış Günü Kutlamaları Şöyle Geçerken, Kürt Siyaset Tarihinde Tabu ve Maraziler..

Kürt hareketinde bir diğer önemli tabu ise; iç savaş yani Brakûji idi. Bu Kürtler içinde kınanan, utanç verici boyutta olan bir şey olarak algılanmasına rağmen, açık tartışılıp aşılmadı.

Ahmet Önal

01.09.2019, Paz | 17:01

Barış Günü Kutlamaları Şöyle Geçerken, Kürt Siyaset Tarihinde Tabu ve Maraziler..
Makaleyi Paylaş

1800'lerin ilk yarısından itibaren Kürt ulusal mücadelesinde gayri Müslimlerden uzak durmak, hatta yer yer karşı durmalar vardı. Bu durumun ortaya çıkmasında Ermenilerin Hıristiyan dünya ile ittifak içinde Osmanlı devletine haklarını kabul ettireceği paradigmasında hareket ederek, Osmanlı devletine yalaka olup, "Kutsal ittifak" görmesinin de payı vardı. Bugünkü Ermenistan devleti de Kürtlerin başında geçen bunca olaya rağmen, kılını kıpırdamıyor, pasif bir kınamada bile bulunmuyor. Kürt ve Ermeni yazarlar çoğunlukla birbirlerinin yaşanmışlıklarına dokunmadan, yok sayarak geçiyor.

Kürt hareketi, 19. yüz yılda, tasfiye olunan Yeniçeri ordusu ve çetelerininin yerine kurulan Nizam-ı Cedid'e ve Tanzimat Fermanlarına karşı dururken, Ermeniler ve Rumlar, Osmanlı devletini yumuşatarak "iyi niyetle" yaklaştıkları için, Kürtlere güven duymuyor uzak kalıyordu. Bu da Kürt Ermeni ilişkilerini soğutuyordu. Tabi Kürtlerin, Rumlar ile Bizans devrinden beri süregelen ve daha sonra Haçlı Savaşı'nda aktif yer almaları nedeniyle de geçmişe dayanan, Hıristiyan alemde derin kırgınlıkları da olduğu eklenince, aşikâr soğukluğun olduğu bilinirdir. Bunun da Kürt ve Otokton gayri Müslimler çekilişini devam ettirterek, soğukluğunu göremediğini tahmin etmek güç değil.

1900'lerden sonra, Yakın Doğuda yaşayan ve Türk -Müslüman olmayan bütün Otokton halklar ve milletlere karşı başlatılan soykırım politikası, Kürt, Ermeni, Rum Pontus, Rum Grek, Laz vs. halklara dayatılırken bile bu marazi çelişki giderilemedi.

Kürt ulusal güçleri arasında, gayri- Müslimlere karşı gösterilen bu hoşgörüsüzlüğü, İttihat ve Terakki ve de geleneğinin yani sıra, bunları örnek alan Iran ve Arap devletleri, 1920'den önce ve sonra, halkların köleleştirilmesi için, çok ustaca kullandı. "Kürtler, Türklerden ayrı davranırsa, büyük Ermenistan kurulur, Kürtlere esir yaşamı yaşatırlar!" diyerek, Kürtlerin özgürlük taleplerini reddedip, dağıttılar, verdikleri sözleri de inkar ederek, Türk &Müslüman iktidarını kurmaya devam ettiler. Bu süreçle, tüm yerel halklar yurtsuz bırakıldı, varlıkları yok sayıldı, yok edilmeye devam edildi. Aynı ortak sonucu yaşayan bu halklar, geçmiş yanlışlarını yumuşatarak, aşamadı, bu yanlışlarından kurtulamadı.

1990'lardan sonra, Kürtler içinde, bu politikayı eleştirerek açığa çıkarmaya yeterli olmazsa da yönelmeler oldu. Özellikle Pêri Yayınları olarak, 2013 yılına kadar, bu yanlış tabuyu aşmak üzere, konuyla ilgili olarak, yaygın ve cesaretli yayınlar yapmayı başarıyla gerçekleştirdi. Türkiye ve Kurdistan'da bu tabuyu, sessizliği kırmayı hedefledi. 22 yıllık sürede önemli bir rol aldı, gözde bir yayınevi olarak sevildi, prestij kazandı. Buna rağmen yapmaya çalıştığımız pek çok şeyde geciktiğimiz de bir gerçek idi.

***

Kürt hareketinde bir diğer önemli tabu ise; iç savaş yani Brakûji idi. Bu Kürtler içinde kınanan, utanç verici boyutta olan bir şey olarak algılanmasına rağmen, açık tartışılıp aşılmadı.

Kürtler arasında, Kürt öldürmek böylece kanıksanıp "normal şeymiş" gibi bir hale de sokulmaya doğru yol aldı. İç infazların özeleştirisi yapılmadı. İki Said olayı, S. Muini ve arkadaşları olayı, 1978 Ali Askeri ve arkadaşlarının Beytüşşebap olayı, demokrasi ve ulusal birlik konusunda rijit davranmalar, 1992 PKK-KDP Behdinan Çatışmaları, 1994-1998 KDP, YNK savaşı, Kürt Meclisini işlemez kılan Dergele olayı vb. tartışılıp bilince çıkarılmadı. Bu çirkin kir adeta sumenin-halının altına süpürülmüş oldu, dersler çıkarılmadı....

Aynı şekilde, Kuzeyde Köy Kurucuları ile Güneyde Müsteşarların neden bu kadar yaygın olabildiklerinin nedenlerini, sosyal, siyasal ve tarihsel olarak, derinlikli analiz etmek gerekir.

Yine Kürt hareketinde, düşünce olarak, stratejik düşünmeme/davranmama ya da stratejik kırılmaların nedeni analiz edilmedi, edilmiyor!

Talabani’nin, Barzani’nin, A. Öcalan'ın, Salih Müslim vs. ile partilerinin duruma göre İranileşmeleri, Türkiyelileşmeleri, Irak ya da Suriyelileşmeleri ve verdikleri zararlar yeterince tartışılır olamadı.

Böyle maraziler, Kürt siyasetinin çıtasını düşürünce, isteyen bayrağıyla, isteyen posteriyle içimize dalıyor, bizim gururumuzu incitiyor. Tepkisizliğimiz işe bizi kahr ediyor.

Bunlar Kürt hareketinde nihrengi noktalardır. Ancak konuşulmuyor. Konuşulmayınca, Kürt barışı olamıyor. Altın değerindeki fırsatlar barışsız geçip gidiyor.

Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Nerina Azad'ın editöryal politikasını yansıtmayabilir.
7244 kişi tarafından görüldü.
Son Güncellenme:14:34:28

Ahmet Önal

Yazarın Önceki Yazıları

Düşünce Üretmek! Sürgün Halide Edip, Bedirxaniler Ve! Milliyetçilikte Tasnif ve Tahrif! ‘Xorasan Türkü’ ya da ‘Alevi Milleti’ Yalanı! Tarık Ziya Ekinci Abi! Kürt Modernizmi! Milliyetçiliği Parçalamak! 'Sömürge Bile Değil' Deyip, Soykırım Dememek! Antik Kentler Sadece Turizm Alanları Değildir! Türklük Etnisiteye Değil, Devşirmelere Dayanır! Entelektüel, Aydın ve Akademisyen! Kemalist CHP'nin Başarısı ve Kürt Oyları! Travma Kürtçe'me Dokunma Dilime Dil Uzatma! Tehales'in Felsefesi mi, Sokrates'in Mistisizmi mi Bilimsel? Türk Eğitim Sistemi ve Laz Bir Öğretmenin İbretlik İtirafı... Kendisi Olan ve Olmayan İnsan! 'Kültür!' Anadili/Esasdili Yasaklamak! Kürt Mahallesi/Köyü ve Dünya! Kültürel Bir Kamusal Alan, Bizi Doğru Düşündürür! Kenan Ülkesinde Hamas, İsrail ve Kürtler! 'Edebiyat Cumhuriyeti' Kürtlerin Kanon Eseri: Ahmedê Xanî ve Mem û Zîn 30 Ağustos 1922 Zafer mi? 'Halkların Dostluğu' ve Tezat! Modernlik, Modernleşme, Burjuva Sınıfı ve Siyaset! Milliyetçilik Ölüm Makinesi Topal Osman'a İadeyi İtibar!!! Soykırım! Dersime Giderken Bizans İmparatorluğu'nun Yıkılışı Seçim Verileri… Liman Von Sanders’in Anıları Ve Tarih Bilinci! Osmanlı İttihat ordusunda Bir Alman Mareşal, Liman Von Sanders! El Anfal ve 'Kürt Dostları!' Yerel Devlet Uygarlığa, ‘Büyük Devlet’ Harabeye Çevirdi! Devlet ile Çete! Kürtler; Karşıtı İki Aynıya değil, Kendi Ayrılığına Oy Kullansa Ne Olur? Feminen hareket cılız, eleştiri kadük, biat köklüdür! Siyaset, Hassasiyet ve Haysiyet! İmparator, ecdad mı, katil mi? Deprem, ‘Felaket’ ve ‘Kader’ Değildir! 'Benim Kürt kardeşim, ama 'Kürt yoktur' Türk tarihçisi ve Türk siyasetçisi... Tarihi Depremler, Çaresizler Ve Akıl! Sürgün Halide Edip, Bedirxaniler Ve! Samilerin İsrail kolu; Yahudiler ve Holokost! Sümer Ülkesinde Şaristanî ve İşgaller! Mezopotamya’da Sümerler ve Uygarlığı! Milliyetçilik! Kahraman Irk ve Irkçılık! Din, İnsan Ve Felsefi Düşünme! HTŞ, ÖSO Ve Diğerleri Kimin vatandaşı? Kürtçe bilmeksizin, Kürtleri incelemek! ULUS - HALK - SINIF NEDEN BAĞIMSIZLIK!? Rêya Heqîyê İnancı; Müslümanlık, Şialık, Bektaşilik, Nusayrilik Değildir! Devletsiz Ulusun, Egemen Sınıfı Olmaz! II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (VII) Türk Solu ve Aydınlarının Şovenizmi Fazladır, Kürd Solu ve Devrimcilerinin Milliyetçiliği Eksiktir! II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (VI) II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (V) II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (IV) II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (III) II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (II) II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa, - (I) Tunç-Ellî Operasyonu!" Güneşi Zapt Etmeyeceğiz! Ocak-Medrese Mi? Cemevi-Camii Mî? TALAT PAŞA ve CUMHURİYET Cunan'da Dîl Kırımı Ve Kültürel Yabancılaşma Enver'den Evren'e 12 Eylül... Eski, Kadim, Dil, Halk, Ulus, Modernite Ve Kürdler! Taner Akçam,'Ermeni Soykırımı’nın Kısa Tarihi' Kitabı Ve Kürtler! 'Müthiş' Hatalar Neden? Kürt Ağası ABD, Çelişkiler, İlişkiler ve Kürtler ! Küfürbaz Yüzsüzler ve Kürdler! Türkçesiz Osmanlıcadan, “Resmi Dil Türkçe”ye, Kültürel Türkçülükten, Türk Siyasal Irkçılığına-II- Anlaşılmayan Karışık Osmanlıcadan, ''Anlaşılmayan Bir Dil'' Kürtçeye Varmak! Uygarlık, Mitoloji ve Din! Din, Siyaset ve Bilim Doğu Akdeniz'de Devlet Konumlanmaları Kendime Soruları, Siz de Düşünüyor musunuz? Komik Olmayın Ulus; Siyasal Birliği ve Dili ile Vardır! Irkçılık; Hastalık Değil, İnsanlık Suçudur! Kültür ve Siyasette Irkçılık ve Kürt İşçilerinin Linç Edilmesi! Tuzu bile Bozan Lümpen ve Cahiller ile Aydınlar! Ayasofya’ya Kayyumu (1453) Ayasofya Kilisesi-camii, Müslüman ibadeti ve Cennet yalanı Öteki Olarak, Aidiyat,Hukuk ve Eşitliğe Tutunmak! Eğitimde; Hak-Haksızlık, Etik ve Suç Hak Yolunda Hakikat 'Alevilik' Mi, Rêya Heqiyê Mi?! 'Alevi' Şaşkınlığı Alfabe ve Îmla İttihat ve Terakki ile Devamında Çerkeslerden Bazı Şahsiyetler MUSTAFA KEMAL ve NUTUK İran İslam Despotizmi ve Mustafa Selimı'nin İdamı Mihtra Înancı ve Hîyerarşi Kadın ve Savaş Eleştiride; Pasif, Aşırı ve Zorlama Yorum Olmaz! 'Kızılbaşlık': Osmanlı İle Safevi Çekişmesinde Çıkan Bir Kavram Kürt Siyasetinde Aşılmayan Gelenek; “Kürt Aşiretlerinde ‘Alan Koruma” Kürtlerin Guernica’ları çok, Picasso’ları var mı? Daraldıkça Dersim’den Kopmak ve Kötülük Yapmak! Kürd Aşiretlerinde Alan Koruma Musa ve Kitabı Tevrat Yenilik ve Yenilenme! Alan Tutma Yetmez Davut Kurun ve Anıları... Geçmişten Geleceğe Tecrübe Sunuyor Savaşı ve Değişkenliği İzlemek Failin Suçunu, Mağdura Yığmak! Islam Şiddeti ya da 'Darül Harp'te, Mali Kaynaklar! İnsanlığın Acısını Beynin Açısı Çözer Rêya Heqîyê inancı Mîhtra inancıdır; Müslümanlık, Kızılbaşlık, Alevilik değildir Türk Milliyetçiliğini, Kürt Milliyetçiliği ile Mukayese Etmek! Savaş Yeni Gelişmelere Gebe, Doğumu Merak Ediyorum Yanlız Kemal Kılıçdaroğlu İçin Değil Tüm Linç Girişimleri Kınanmalı! Değişim ve Özgürlük Savunma: Düşünceler sorgulanmalı, ancak emniyet ve mahkemelerde değil! Rêya Heqîyê, Alevilik ve İslam! Değişim, Zaman, Din ve Astroloji Marksizim’de Ulusal Sorun Yoktur? Dêrsim’de Koçgiri 1919-1922 ve Sonrası!.. 1968-1978’de Birleşen-Ayrışan Sancılar, Türki(y)e Solu ve Kürt Milli Hareketi!.. Devşirmeler ve Devletsizler... Kendine Düşmek Yerine, Özgürlüğü ve Bağımsızlığı Düşünmek! İttihat ve Terakki Cemiyeti (İT-C) Haşdi Şabi ve Irak’ın 'Kerkük seferi' ne idi ne değildi? Kerkük’ün tarihine bir değinme Bağımsızlık Meşru Haktır, Olmadan Olmaz! Güney Kürdistan'da Bağımsızlık Referandumu ve Tercih! Egemenin Savaş-Barış ve Silahlanma-Silahsızlandırma Siyaseti 'Stratejik Derinlik', Mursi ile battı, Suriye ile çöktü Raqqa - Musul Operasyonu ve Sonrası III. Dünya Savaşı Uzun Sürecek 'Bağımsızlık Hedefi İle Kürdler Özgürleşecek!' 4 Mayıs 1937 Bakanlar Kurulu Kararı ve Dersim Tertelesi! Kürt Sorununun Ağırlığı ve Aciliyeti! Kontrollü Darbe III. Dünya Savaşı, Rakka ve Musul'a Dayandı, Abd - Rusya Anlaşarak Çözüme Gidiyor! Kürtler Ne Yapar? Kürt Bayrağı 16 Nisan Referandumu Irkçılık Çekişmesinde İnsani Kişilik, Aidiyet-Kimlik Bilinci ile Şekillenir Ulusal Birlik ve Kongre hakkında düşüncelerim İttihat Ve Terakkinin Devamı, Kuvva-i Milli Teşkilatı Sevdalısı; Nazım Hikmet Ran Memur Toplum Değil, Kendisi İçin Üreten Toplum Kazanır Yalanın Egemenliği, Doğrunun ‘Marjinal’liği! Türkçe Dışındaki Dillere Karşı, 140 Yıldır Uzun Sürece Yayılan Bir Savaş Sürdürülüyor! Ali Rıza Koşar: 38 yıldır içimde bir acı olarak kaldı Tekoşîna Dıjwar! 3. Dünya savaşında ABD–Rusya, Türk-İran konumlanması özgür Kürdistan'a kapı aralıyor Tehlikeli İnsan, Tehlikeli Aydın, Tehlikeli Yazı, Tehlikeli Düşün ve Tehlikeliler Deyip Yaktılar! Kobanê Kürdistan'da Özeldir! T.C Cumhurbaşkanı RTE Uçtu! Kadın, Kürt, Kürdistan ile Bastırılmış Kimlikler Diktatörleşen AKP ve Çözemiyeceği Kürt Sorunu Diaspora, Kanton ve Bağımsızlık ''Silahları Bırakın'' Diyorlar Şengal, Celawle, Kobani’ye DAİŞ/IŞİD Saldırıları ve Kürdistan’da Serhildan! Kürdleri Kürdistan’la Büyütmek yerine, Türkiye’yi Kürdlerle Büyütmek!!! Yahudilik; Hiristiyanlık Çözülmüştü, Sıra Siyasal İslamda! Kürt Romanı ile yüksek Kürt bilincine Kavramları Çarpıtarak, Kürdü Çarpmak! Kürdistan, Türkiye Ve İşid konuşlanması Kürt ulusal özgürlük mücadelesi ile HEP'e, tutsaklaşarak Türkiyelileşen HDP'ye İnkar, iskan, imha kurtuluşmu? Toprak İle Samimiyet(sizliğ)imiz! Kürt soykırımına karşı Kürdistan'ın bağımsızlık hayali
x