1947 yılında kurulan Pakistan farklı dilin konuşulduğu Bangladeş ile beraberdi. Pakistan tarafından Urducanın resmi dil olarak dayatılması ile halkın binlerce yıl konuştuğu Bengal dili yasaklanmıştı. Anadillerine konulan yasağa karşı çıkmak için yapılan gösterilerde öğrenciler öldürülmüştü.
Bangladeş’te 21.Şubat Şehitler Anıtı önünde yapılan törenlerle kutlanıyor.
1999 tarihinden itibaren o günlerin anısına UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu) tarafından 21.Şubat tarihini ANADİL GÜNÜ olarak ilan edildi.
Çocuğun daha anne karnındayken duyduğu ilk ses annesinin sesi ve dilidir.
Anadil bir ulusun binlerce yıl öncesinden gelen geçmişi ve geleceği ile kurduğu bağın aracıdır. Anadil olmadan bu bağ kurulamaz.
Anadil bir ulusun aynı zamanda kimliğidir, kimliği olmayan bir ulus kendini ifade edemez. Uluslar ancak anadilleri ile vardır.
Anadile konulan yasak aynı zamanda daha çocuk yaşlarda eğitimdeki fırsat eşitliğine konulan yasaktır.
Seçim dönemlerinde Fırat'ı doğusuna gelen siyasiler oy uğruna Kürdçe bir-iki kelime ettiklerinin artık herkes farkında. Kürdçe yayın yapan TRT 6'e rağmen TBMM'nde Kürdçe konuşmalar "Bilinmeyen bir dil" olarak hala kayıtlara geçebiliyor.
Avrupa'da yaşayan bir kaç milyon Türk için anadilde eğitimi savunanlar kendi kadim ülkelerinde yaşayan milyonlarca Kürd'ü anadilde eğitim hakkından mahrum ediyor.
Görüş kabinlerinin girişinde ve koridorlarda "Türkçe konuş-Çok konuş" yazılan 5 nolu Cezaevi'nde Kürdçeye konulan yasak nedeniyle yaşatılan insanlık adına utanılması gereken sayısız örnekler ile doludur.
Anneler yıllarca görmediği çocuklarına kendi dillerinde nasılsın bile diyemedi. Yasağı unutup "Kurremın çawayi? " diyen ziyaretçisine "Ez başım, tu çawayı?" diyen tutuklular oldu. Ancak bunun karşılığını ziyaretçisi dışarıda, tutuklu içeride acı bir şekilde ödediler.
Anadile konulan yasağın tek bir amacı vardır, o da farklı olan bir ulusu zorla kendine benzetme, yani asimile etmektir. Bu nedenle asimilasyon politikasının hedefi konuşulan farklı anadillerin gelişimine engel olmak için yasaklar koymaktır. Asimilasyon da çağımızda zaman aşımına uğramayan insanlığa karşı işlenen bir suçtur. İnsanlığa karşı işlenen her suç gibi zora dayalı asimilasyon da utanç vericidir.
Bir halkın anadilini tanımak, geleneklerine, göreneklerine yönelik farklılıklarını görmek, saygı duymayı ve empatiyi birlikte getirir.
Her insan için anadili annesinin sütü gibi haktır, engellenemez.
Kürdçe'nin, yasak koyan veya engelleyen ülkelerin anadilinden daha zengin bir dil olduğunu dil uzmanları tarafından kanıtladı. Hindi-Avrupa dil grubuna mensup olan Kürd dili, konuşulan bütün lehçeleri ile birlikte dünyanın en zengin ilk on dili arasında.
Bangladeş’te anadilleri için mücadele edenleri, bu uğurda canlarını verenleri saygı ile anıyorum.
21.Şubat Ana Dil Günü, 21. Reşemé Roja Dayıka Zımané piroz be.
A.Güllüoglu
Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Nerina Azad'ın editöryal politikasını yansıtmayabilir.