Osmanlı İttihat ordusunda Bir Alman Mareşal, Liman Von Sanders!

Liman Von Sanders, Sait Halim Paşa Sarayı'nda, Talat, Cemal ve Enver Paşalara "Millet olmanız için, Türk ve Müslüman olmayanları temizleyin." diye önerir...

Ahmet Önal

18.04.2023, Sal | 09:57

Osmanlı İttihat ordusunda Bir Alman Mareşal, Liman Von Sanders!
Makaleyi Paylaş

1914-918 tarihleri arasında, Osmanlı dış politikasına damga vuran, içeride düzenleyen Almanya’dır.

Almanlar, Osmanlı ordusunu İngiliz, Fransız, Rus ittifakına karşı konumlandırır. İttihatçıların İslamist ve Türkçü ideolojiler ile Osmanlı bakiyesi üzerinde İstanbul'dan doğuya doğru yayılmalarını dizayn eder.

1. Dünya Savaşına girmesini sağlar.

İstanbul, Çanakkale, Süveyş Kanalını tutarak, Asya'ya hakim olma planlarını kurar.

İttihatçı Osmanlı Ordusunun başına Mareşal Liman Von Sanders'i atar.

Enver Paşa, Liman Von Sanders'in emir eri gibidir. Başbakan Sait Halim Paşa tamamen Alman dış işlerinin adeta bir konsolosu düzeyine düşürülmüştür.

Talat Paşa, tek adam olmanın hevesiyle Almanya'nın gücünü ve politikasına göre kendisini konumlandırır. Bu hevesiyle Talat Paşa asker olmayan siyasi bir mühendistir. Onun Türk milletini oluşturma planı ile Almanların yayılmacı politikası uyuşmuş haldedir.

Liman Von Sanders, bir gün Başbakan Sait Halim Paşa sarayında, Gagavuz Enver, Pomak Talat, Çerkez Cemal ile "Türkler nasıl millet olabilir?" sorusuna cevap ararlar

23 Ocak 1913 Babı Ali Baskınında silahı bir gün eline almak ile "Paşa" unvanına erişen Talat siyasi bir mimardır.

Almanlar, geç ve hırçın emperyalist güç olarak, Asya'ya açılmaya çalışan, geçmişte Asya ve Afrika'yı paylaşan İngiliz, Fransız ve müttefiklerinin pazarına göz dikmiş.

Almanya, Doğu'daki Osmanlı, Pers, Çarlık imparatorlukların "çözülecek ve çökecek" halini tespit etmiş ve bu zayıf ortamı lehine çevirmek için sabırsızdır.

Bu sabırsızlığın farkında olan bir de siyasi mimar Talat Paşa vardır.

Ortaklardan bu sabırsızlık, Savunma Bakanı ve Ordu komutanı Enver Paşa'nın aceleci, maceracı ve insan değerini asla düşünmeyen hali ile Alman hayranı hesapları birbirine denktir.

Cemal Paşa ve Sait Halim Paşa'nın Talat ve Enver'e biat eden temkinli halleri belirgindir. Liman Von Sanders, 1911-1913 İttihat ve Terakki Cemiyetinin tartışmalarından haberdardır.

***

Liman Von Sanders'ın Anılarında 1914 Sarıkamış ve Enver Paşa:

Liman Von Sanders, Sait Halim Paşa Sarayı'nda, Talat, Cemal ve Enver Paşalara "Millet olmanız için, Türk ve Müslüman olmayanları temizleyin." diye önerir.

Öneri 1911' İttihat ve Terakki tarafından da planlandığı için memnuniyet vericidir. Almanlar bu plana yatarak, İngiliz, Fransız ve ittifaklarını Asya'dan süreceklerini düşünür.

Enver, Almanya'dan daha fazla yardım ve destek alarak, hırsla Asya'yı Almanlarla zapt edeceği hevesine kapılır.

Heves, Sarıkamış'ta kesintiye uğrar, ama plan sürer.

Liman Von Senders'ın anılarında,

1914 Sarıkamış;

"Görevim olduğu üzere, Enver Paşa'nın dikkatini bu büyük mahzurlar üzerine çektim; fakat o, her şeyin düşünüldüğünü ve bütün yolların ve durumunun belirlendiğini veya belirleneceğini iddia etti. Görüşmemizin sonunda, tamamen fantastik, ama dikkate değer fikirler ileri sürdü." Yemen'de alacağı 90 bin askeri Kafkasya ."Afganistan üzerinden Hindistan'a yürümek niyetinde olduğunu söyledi. Sonra da veda etti.

Ona refakat edecek olan Kurmay Başkanı General Von Bronsart, vedalaşmak için onun hemen ardından geldi. 'Planlanan soldan çevirmenin büyük zorlukları ve özelikle de Alman Kurmay Başkanı olarak taşıdığı sorumluluk üzerine dikkat çektim.

Enver Paşa'nin kumandasında ve 3. Ordu ile yapılan bu hareket, Türk ordularının ilk hareketinde yenilgi ile sonuçlandı…' soğuk ve arazinin durumunu hesaba katamayan bu girişim, Sarıkamış'ta, 4 Ocak 1914 tarihinde 90 bin olan askeri birliğin donarak ölmesi ile mağlup oldu. Enver Paşa ve yanındaki komutanlar ile geride kalanlar, Hasankale üstünden geri çekilirken, 12.000 kişi canlı kalmıştı. Onların da bir çoğu tifüs ve diğer hastalıklara yakalandı. Bir çoğu da böyle öldü. Enver Paşa kalan az sayıdaki asker ve komutanları, Yemen'den getirdiği, 3. Ordu Komutanı Hafız Hakkı Paşa'ya devir ederek, kara yolu ile İstanbul'a geldi.

Ağır yenilginin vüs'atı mümkün olduğu kadar gizli tutuldu.

Bu husus Almanya'dan da gizli tutuldu.

Talihsiz hareket maalesef benim ile Enver Paşa arasında ciddi sürtüşmelere sebep oldu..." (Liman Von Sanders, Türkiye'de Beş Yıl,)

Enver yine de "Kaybımız yok! Ölenler Kürt, Arap ve Ermeni" diyerek savuşturur.

Aslında yaşanan bir asker katliamdır, ama ölümüne sebep oldukları insanları, bir de "şehit" diye, şoven siyasete malzeme yaptılar.

Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Nerina Azad'ın editöryal politikasını yansıtmayabilir.

4765 kişi tarafından görüldü.
Son Güncellenme:14:22:40

Ahmet Önal

Yazarın Önceki Yazıları

Düşünce Üretmek! Sürgün Halide Edip, Bedirxaniler Ve! Milliyetçilikte Tasnif ve Tahrif! ‘Xorasan Türkü’ ya da ‘Alevi Milleti’ Yalanı! Tarık Ziya Ekinci Abi! Kürt Modernizmi! Milliyetçiliği Parçalamak! 'Sömürge Bile Değil' Deyip, Soykırım Dememek! Antik Kentler Sadece Turizm Alanları Değildir! Türklük Etnisiteye Değil, Devşirmelere Dayanır! Entelektüel, Aydın ve Akademisyen! Kemalist CHP'nin Başarısı ve Kürt Oyları! Travma Kürtçe'me Dokunma Dilime Dil Uzatma! Tehales'in Felsefesi mi, Sokrates'in Mistisizmi mi Bilimsel? Türk Eğitim Sistemi ve Laz Bir Öğretmenin İbretlik İtirafı... Kendisi Olan ve Olmayan İnsan! 'Kültür!' Anadili/Esasdili Yasaklamak! Kürt Mahallesi/Köyü ve Dünya! Kültürel Bir Kamusal Alan, Bizi Doğru Düşündürür! Kenan Ülkesinde Hamas, İsrail ve Kürtler! 'Edebiyat Cumhuriyeti' Kürtlerin Kanon Eseri: Ahmedê Xanî ve Mem û Zîn 30 Ağustos 1922 Zafer mi? 'Halkların Dostluğu' ve Tezat! Modernlik, Modernleşme, Burjuva Sınıfı ve Siyaset! Milliyetçilik Ölüm Makinesi Topal Osman'a İadeyi İtibar!!! Soykırım! Dersime Giderken Bizans İmparatorluğu'nun Yıkılışı Seçim Verileri… Liman Von Sanders’in Anıları Ve Tarih Bilinci! El Anfal ve 'Kürt Dostları!' Yerel Devlet Uygarlığa, ‘Büyük Devlet’ Harabeye Çevirdi! Devlet ile Çete! Kürtler; Karşıtı İki Aynıya değil, Kendi Ayrılığına Oy Kullansa Ne Olur? Feminen hareket cılız, eleştiri kadük, biat köklüdür! Siyaset, Hassasiyet ve Haysiyet! İmparator, ecdad mı, katil mi? Deprem, ‘Felaket’ ve ‘Kader’ Değildir! 'Benim Kürt kardeşim, ama 'Kürt yoktur' Türk tarihçisi ve Türk siyasetçisi... Tarihi Depremler, Çaresizler Ve Akıl! Sürgün Halide Edip, Bedirxaniler Ve! Samilerin İsrail kolu; Yahudiler ve Holokost! Sümer Ülkesinde Şaristanî ve İşgaller! Mezopotamya’da Sümerler ve Uygarlığı! Milliyetçilik! Kahraman Irk ve Irkçılık! Din, İnsan Ve Felsefi Düşünme! HTŞ, ÖSO Ve Diğerleri Kimin vatandaşı? Kürtçe bilmeksizin, Kürtleri incelemek! ULUS - HALK - SINIF NEDEN BAĞIMSIZLIK!? Rêya Heqîyê İnancı; Müslümanlık, Şialık, Bektaşilik, Nusayrilik Değildir! Devletsiz Ulusun, Egemen Sınıfı Olmaz! II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (VII) Türk Solu ve Aydınlarının Şovenizmi Fazladır, Kürd Solu ve Devrimcilerinin Milliyetçiliği Eksiktir! II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (VI) II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (V) II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (IV) II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (III) II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa- (II) II. Abdulhamid’i Kemale Taşıyan Talat Paşa, - (I) Tunç-Ellî Operasyonu!" Güneşi Zapt Etmeyeceğiz! Ocak-Medrese Mi? Cemevi-Camii Mî? TALAT PAŞA ve CUMHURİYET Cunan'da Dîl Kırımı Ve Kültürel Yabancılaşma Enver'den Evren'e 12 Eylül... Eski, Kadim, Dil, Halk, Ulus, Modernite Ve Kürdler! Taner Akçam,'Ermeni Soykırımı’nın Kısa Tarihi' Kitabı Ve Kürtler! 'Müthiş' Hatalar Neden? Kürt Ağası ABD, Çelişkiler, İlişkiler ve Kürtler ! Küfürbaz Yüzsüzler ve Kürdler! Türkçesiz Osmanlıcadan, “Resmi Dil Türkçe”ye, Kültürel Türkçülükten, Türk Siyasal Irkçılığına-II- Anlaşılmayan Karışık Osmanlıcadan, ''Anlaşılmayan Bir Dil'' Kürtçeye Varmak! Uygarlık, Mitoloji ve Din! Din, Siyaset ve Bilim Doğu Akdeniz'de Devlet Konumlanmaları Kendime Soruları, Siz de Düşünüyor musunuz? Komik Olmayın Ulus; Siyasal Birliği ve Dili ile Vardır! Irkçılık; Hastalık Değil, İnsanlık Suçudur! Kültür ve Siyasette Irkçılık ve Kürt İşçilerinin Linç Edilmesi! Tuzu bile Bozan Lümpen ve Cahiller ile Aydınlar! Ayasofya’ya Kayyumu (1453) Ayasofya Kilisesi-camii, Müslüman ibadeti ve Cennet yalanı Öteki Olarak, Aidiyat,Hukuk ve Eşitliğe Tutunmak! Eğitimde; Hak-Haksızlık, Etik ve Suç Hak Yolunda Hakikat 'Alevilik' Mi, Rêya Heqiyê Mi?! 'Alevi' Şaşkınlığı Alfabe ve Îmla İttihat ve Terakki ile Devamında Çerkeslerden Bazı Şahsiyetler MUSTAFA KEMAL ve NUTUK İran İslam Despotizmi ve Mustafa Selimı'nin İdamı Mihtra Înancı ve Hîyerarşi Kadın ve Savaş Eleştiride; Pasif, Aşırı ve Zorlama Yorum Olmaz! 'Kızılbaşlık': Osmanlı İle Safevi Çekişmesinde Çıkan Bir Kavram Kürt Siyasetinde Aşılmayan Gelenek; “Kürt Aşiretlerinde ‘Alan Koruma” Kürtlerin Guernica’ları çok, Picasso’ları var mı? Daraldıkça Dersim’den Kopmak ve Kötülük Yapmak! Kürd Aşiretlerinde Alan Koruma Musa ve Kitabı Tevrat Yenilik ve Yenilenme! Alan Tutma Yetmez Davut Kurun ve Anıları... Geçmişten Geleceğe Tecrübe Sunuyor Savaşı ve Değişkenliği İzlemek Failin Suçunu, Mağdura Yığmak! Islam Şiddeti ya da 'Darül Harp'te, Mali Kaynaklar! İnsanlığın Acısını Beynin Açısı Çözer Rêya Heqîyê inancı Mîhtra inancıdır; Müslümanlık, Kızılbaşlık, Alevilik değildir Barış Günü Kutlamaları Şöyle Geçerken, Kürt Siyaset Tarihinde Tabu ve Maraziler.. Türk Milliyetçiliğini, Kürt Milliyetçiliği ile Mukayese Etmek! Savaş Yeni Gelişmelere Gebe, Doğumu Merak Ediyorum Yanlız Kemal Kılıçdaroğlu İçin Değil Tüm Linç Girişimleri Kınanmalı! Değişim ve Özgürlük Savunma: Düşünceler sorgulanmalı, ancak emniyet ve mahkemelerde değil! Rêya Heqîyê, Alevilik ve İslam! Değişim, Zaman, Din ve Astroloji Marksizim’de Ulusal Sorun Yoktur? Dêrsim’de Koçgiri 1919-1922 ve Sonrası!.. 1968-1978’de Birleşen-Ayrışan Sancılar, Türki(y)e Solu ve Kürt Milli Hareketi!.. Devşirmeler ve Devletsizler... Kendine Düşmek Yerine, Özgürlüğü ve Bağımsızlığı Düşünmek! İttihat ve Terakki Cemiyeti (İT-C) Haşdi Şabi ve Irak’ın 'Kerkük seferi' ne idi ne değildi? Kerkük’ün tarihine bir değinme Bağımsızlık Meşru Haktır, Olmadan Olmaz! Güney Kürdistan'da Bağımsızlık Referandumu ve Tercih! Egemenin Savaş-Barış ve Silahlanma-Silahsızlandırma Siyaseti 'Stratejik Derinlik', Mursi ile battı, Suriye ile çöktü Raqqa - Musul Operasyonu ve Sonrası III. Dünya Savaşı Uzun Sürecek 'Bağımsızlık Hedefi İle Kürdler Özgürleşecek!' 4 Mayıs 1937 Bakanlar Kurulu Kararı ve Dersim Tertelesi! Kürt Sorununun Ağırlığı ve Aciliyeti! Kontrollü Darbe III. Dünya Savaşı, Rakka ve Musul'a Dayandı, Abd - Rusya Anlaşarak Çözüme Gidiyor! Kürtler Ne Yapar? Kürt Bayrağı 16 Nisan Referandumu Irkçılık Çekişmesinde İnsani Kişilik, Aidiyet-Kimlik Bilinci ile Şekillenir Ulusal Birlik ve Kongre hakkında düşüncelerim İttihat Ve Terakkinin Devamı, Kuvva-i Milli Teşkilatı Sevdalısı; Nazım Hikmet Ran Memur Toplum Değil, Kendisi İçin Üreten Toplum Kazanır Yalanın Egemenliği, Doğrunun ‘Marjinal’liği! Türkçe Dışındaki Dillere Karşı, 140 Yıldır Uzun Sürece Yayılan Bir Savaş Sürdürülüyor! Ali Rıza Koşar: 38 yıldır içimde bir acı olarak kaldı Tekoşîna Dıjwar! 3. Dünya savaşında ABD–Rusya, Türk-İran konumlanması özgür Kürdistan'a kapı aralıyor Tehlikeli İnsan, Tehlikeli Aydın, Tehlikeli Yazı, Tehlikeli Düşün ve Tehlikeliler Deyip Yaktılar! Kobanê Kürdistan'da Özeldir! T.C Cumhurbaşkanı RTE Uçtu! Kadın, Kürt, Kürdistan ile Bastırılmış Kimlikler Diktatörleşen AKP ve Çözemiyeceği Kürt Sorunu Diaspora, Kanton ve Bağımsızlık ''Silahları Bırakın'' Diyorlar Şengal, Celawle, Kobani’ye DAİŞ/IŞİD Saldırıları ve Kürdistan’da Serhildan! Kürdleri Kürdistan’la Büyütmek yerine, Türkiye’yi Kürdlerle Büyütmek!!! Yahudilik; Hiristiyanlık Çözülmüştü, Sıra Siyasal İslamda! Kürt Romanı ile yüksek Kürt bilincine Kavramları Çarpıtarak, Kürdü Çarpmak! Kürdistan, Türkiye Ve İşid konuşlanması Kürt ulusal özgürlük mücadelesi ile HEP'e, tutsaklaşarak Türkiyelileşen HDP'ye İnkar, iskan, imha kurtuluşmu? Toprak İle Samimiyet(sizliğ)imiz! Kürt soykırımına karşı Kürdistan'ın bağımsızlık hayali
x