Şeva 28ê Kanûna 2011an li gundên Bêcih û Roboskê yên Qilabana ser bi Şirnexê ya Bakurê Kurdistanê ve 19 jê zarok 34 welatiyên sivîl ku debara xwe bi bazirganiya li ser sînor dikirin, di dema vegerê de li devera Heftenînê ya Başûrê Kurdistanê ji aliyê balafirên şer ên Artêşa Tirkiyê ve bikom hatin kuştin.
Îro 11 sal di ser Komkujiya Roboskê re derbas bûn, lê heta niha derbarê wê komkujiyê de ti berpirsên Tirkiyê nehatine darizandin û cezakirin.
Bi boneya 11mîn salvegera Komkujiya Roboskê, partiyên siyasî û baroyên Bakurê Kurdistanê qurbaniyên wê komkujiyê bibîranîn û daxwaza darizandin û cezakirina berpirsyarên komkujiyê kirin.
HDP: Em dê hesabê hemû komkujiyan bipirsin
Partiya Demokratîk a Gelan (HDP) di 11mîn salvegera bîranîna Komkujiya Roboskê de bi Kurdî peyamek li ser twittera xwe belav kiriye.
HDP di peyama xwe de dibêje, “Di ser Komkujiya Roboskî re 11 sal derbas bûn. Zihniyeta ku 11 sal berê 34 ciwanên Kurd qetil kir îro jî çalak û li ser kar e. Di ser re çend sal derbas bin jî êş û azara dayikan û kerb û kîna me derbas nabe. Em Roboskiyê ji bîr nakin û em dê hesabê hemû komkujiyan bipirsin.”
PAK: Me qetlîama Robozkê ji bîr nekiriyê û emê ji bîr nekin
Partiya Azadiya Kurdistanê (PAK) jî di daxuyaniyekê de ragihandiye, Şeva 28.12.2011an li Robozkê 34 Kurdên ku piraniya wan zarok û ciwan bûn, bi êrîşa balafirên dewleta Tirkiyê hatin kuştin.11 sal di ser qetlîama Robozkê re derbas bûn, ev qetlîama ku ji aliyê dewleta Tirkiyê ve hatiye kirin, hîna jî weke ''biker nediyar maye.
PAKê bi gotina, dewleta Tirkiyê hem kiryardarê vê qetlîamê ye, hem hîna jî qurbaniyên qetliamê sûcdar dike, diyar kir, Em di wê bawerî û hêviyê de ne ku Komkujiya Robozkê û qesas û berpirsên wê, rojekê dê bêne darizandin.
Di daxuyaniya xwe de, PAK wê komkujiyê şermezar dike û tekez dike, ew ti carî wê komkujiyê ji bîr nakin.
HAK-PAR: Em Komkujiya Roboskê ji bîr nakin
Di daxuyaniya Partiya Maf û Azadiyan (HAKPAR) de wiha hat gotin: “Di 28’ê Kanûna 2011an de balafirên şer ên Hêzên Çekdar ên Tirk bombe li gundiyên li nêzî gundê Roboskî yê navçeya Qilaban a Şirnexê barandin. Di nava gundiyên ku bi keriyên xwe li ser sînor kom bûn, 17 jê zarok 34 ji wan jiyana xwe ji dest dan.”
Tevî ku di destpêkê de rayedarên dewletê Tirkiyê îdia kirin ku gundiyên hatine kuştin PKKyî ne ji bo ku komkujiyê rewa bikin lê belê piştî ku rastî hatin eşkerekirin jî gotin, “Bi her awayî qaçaxçî bûn” jî, lê zû hat fêmkirin ku êrîşa hewayî komkujiyeke li dijî gundiyên Kurd ên bêguneh e.
Di beşeke din a peyama xwe de HAK-PAR wiha dibêje:
“Ji ber bertekên neteweyî û navneteweyî yên piştî êrîşa esmanî, dewletê ragihand ku ew dê tazmînatê bide malbatên kesên ku jiyana xwe ji dest dane, lê belê gotina xwe cîbicî nekir û rê ku fermana bomberdûmanê daye û berpirsyarê wê komkujiyê jî diyar nekir û ew parast.
Bêyî eşkerekirina berpirsyaran û bê dadgehkirina wan kesan, rastî êş û azarên gelê Kurd û xwînrijandina Roboskê berdewam dibe.
Di 12. salvegera Partiya Maf û Azadiyan de, em wek HAK-PARê kesên ku di komkujiya Roboskî de jiyana xwe ji dest dane careke din bi rêzdarî bibîr tînin û êşa xizmên wan parve dikin. Komkujiya Roboskiyê nayê jibîrkirin, em dê ji bîr nekin.”
Partiya Azadî: Komkujiya Roboskê ne bûyerek asayî ye
Derbarê komkujiya Roboskê de Partiya Azadî jî daxuyaniyek belav kiriye û tê de dibêje, “Piştî qetlîamê, bêdengî û durûtiya medyayê, gotinên bi kîn û nefret yên biyanî û heqaretên rayedarên dewletê yên nemirovane ya bi xizmên qurbaniyan re hemî wijdanên paqij aciz kir û tiştek ji jîndariya bûyerê winda nekir.”
Daxuyaniya Partiya Azadî bi vî awayî ye:
Gava ku gundiyên Roboskî (Ortasu) û Bêcuh (Gul yazı) li Şirnex Qileban (Uludere) ku ji gundê xwe biçin Başurê Kurdistanê ji bo bazirganiya sînor û vegerin gundên xwe 9 sal berî niha, ango 28 ê Kanûna 2011’de ji aliyê balafirên şer yên hêzên dewletê ve hatin bombebarankirin. Di komkujiya ji bîrnekirî ya Roboskiyê de, bi tevahî 34 gundiyên Kurd yên xizan, ku 19 kes ji wan zarok bûn, hatin qetil kirin.
Piştî qetlîamê, bêdengî û durûtiya medyayê, gotinên bi kîn û nefret yên biyanî û heqaretên rayedarên dewletê yên nemirovane ya bi xizmên qurbaniyan re hemî wijdanên paqij aciz kir û tiştek ji jîndariya bûyerê winda nekir.
Di vê bûyera ku li Roboskiyê bû sedema qetlîamê, hêj di sala 9’emîn a komkujiyê de tu kiryar nehatin darizandin. Kesî tu ceza wernegirt. Hêza dewlet û hikûmetê berpirsiyariyên wan qebûl nekir. Hê jî dilnizimiyê nîşan nadin ku ji gel lêborînê bixwazin.
Berevajî vê yekê, çawa ku hemî kiryarên kiryar ne diyar ên ku ev 40 sal in li Kurdistanê hatine nixamtin û bê ceza hatine hiştin, bi belavkirina demê re û viya veşartiye vê yekê, van hemî kiryarên mirovahî û neqanûnî beraet sitandına ji hêla dewletê ve.
Divê tu carî neyê ji bîr kirin ku civak çareyek din ya ku ji wan re guncav tê dîtin ne qebûl dikin û ne jî ji bîr dikin. Ji bo wî, dewlet û hukûmetên, ku organên wê ne, ne dikarin pirsgirêka Kurd li ser zemîneke mirovî çareser bikin, bêyî ku rûbirûyê qetlîamên ku li ser Kurdan ji hêla bicîhkirina qanûnê û organên dewletê ve hatine dorpêçandin di sed salî de. Hemwelatîbûna wekhev bi prensîbam û dadmendiyê re li ser eksa mafên mirovan peyda bike. ew dikare aştiya xwe ya hundurîn jî peyda bike.
Weke Partiya Azadî, ku li ser bingehên qanûnî û rewa siyasetê dimeşîne ji bo sazkirina qanûna rast-edalet-bawerî û azadiyê, em bûyera Roboskiyê wekî bûyerek normal nabînin ku ji ber têkçûna teknîkî ya mekanîzma dewletê çêbûye.
Çawa ku karbidestên vê dewletê têkildarî bûyerê berpirsiyarê vê komkujiyê bûn, berpirsyarê duyemîn ê herî mezin têlên razayî, zeviyên mirinê û dîwarên bêtonî yên di navbera Kurdên xwîşk û xizmên hevûdu de hatibûn kişandin.
Ji ber vê sedemê, komkujiya Roboskiyê ne bûyerek asayî ye, ew bûye sedema xalek şikestinê di derbarê pêbaweriya dewletê de di her wijdanî de. Lewma jî em Roboskî ji bîr nakin. Em ê ji bîr nekin û em dibêjin ku mîna qetlîamên din ên li Kurdistanê, dilên ku komkujiya Roboskiyê ji bîr bikin hişk bibin!
Di 9 saliya xwe de, em şehîdên Roboskî bi rehmet bi bîr tînin. Em ji malbat û hezkiriyên wan re sebrê dixwazin.”
Baroya Amedê: Me Komkujiya Roboskê ji bîr nekiriye
Di daxuyaniya Baroya Amedê de jî tê gotin: “Bikerên (Berpirsyarên) Komkujiya Roboskê nayên darizandin; Mînaka herî şênber û tund a polîtîkaya bêcezakirina sîstematîk a dewletê ya di dozên ku mexdûrê wê Kurd in de ye.
