Çima ev partî ? (Me partiyeke çawa divê? -II)

Di nivîsa berê de min partiyeke çawa ji bona me kurdên bakur Kurdistanê lazim e, bingeh, şikil û şemala wê ango îskeleta wê danîbû. Kar û erkên berpirsiyaran dive çawa be nivîsî bû. Di vê nivîsa xwe de jî ez ê bi nav û bername bêjim ku partiyeke çawa bo me lazim e.

Berî her tiştî dixwazim diyar bikim ku êdî tu partiyên îdelojîk ji bona bakurê kurdistanê ne pêwîst û lazim in. Me di salên 1970 heta 80 ew ceribandin. Me çikir û ne kir kirasê partiyên îdeolojîk li bejna kurdistanê nehat. Loma jî wendabûn bû pare me. Helbet bi saya wan partiyan hin pêşketin jî bûn.

Çima partiyek îdeolojîk ne lazim e?

Di partiyeke olî ango îslamî ya kurdan de yekî ateîst, xwedê nenas, êzîdî, mesîhê ûhwd nikarin bibin endamên vê paratiyê û di partiyeke weha de nikarin cihê xwe bigirin û weke endamekî wê partiyê kar bike. Loma jî wê partî bi tenê bibe ya kurdên misilman. Ew jî cihê xebatê û çalakiyên berfireh asteng dike. Ez vê heta azadiya kurdistanê dibêjim. Piştî azadiyê kî çi partiyê dadimezrîne azad in.

Her weke dîsa li gor min di şertên îro de partiyeke sosyalîst jî ji bona me kurdên bakur ne lazim e. Ji ber ku fikir û îdelojiya sosyalîzm ji derve hatiye û ne li gor norm û şertê welatê me ê kolonî ye. Loma endamên partiyeke weha dive bi xwe sosyalîst bin û kesên ne sosyalîst divê an jî nikarin di partiyeke weha de cihê xwe bigirin û weke endamekî/ê karê partiya xwe bike.

Madem ku partiyeke îdeolojîk ne lazim e. (Helbet li gor min) Divê em çi bikin û partiyeke çawa dînin ku hemû kurdan hembêz bike.

Li gor min partiya herî baş ku li bejna me kurdan û kurdistanê dihat Partiya Demokrat a Kurdistanê bû. Lê mixabin li bakur hinge bi wî navî lîstin, kirin weke meşkek vala. Hingî ev nav ji bona berjendiyên xwe bi karanîne ku êdî kes û kesayetiyên Kurd nema baweriya xwe bi wê jî tînin.

Me weke kurdên bakurê kurdistanê hemû destûr û bernameyên partiyan li bin guhê hevdu xistine. Loma jî pîvan, rê û rêbaz nemaye.

Ka carekê binerin û bibînin, kesayetiyekî bi îdeolojiya sosyalîzmê karê hizbayetiyê kiribe, bi wê çand û kulturê mezin bûbe. Perwerdahiya xwe, zanîn û têgiştina xwe ji wê girtibe lê piştî temenekî mezin bibe serokê partiyeke demokrat. Gelo ev çiqasî realist e?

De ka werin yekî/a sosyalîst bikin serokê partiyeke olî. Gelo ev dibe? helbet bersîv naye. Divê em çi bikin? Ha dibe ku li gor kurdên me yên bakurê kurdistanê vana dibin. Lê ev ne destûrî ye.

Dema me xwe ji partiyên îdelojîk dûr xist, dema me navên ku gemarî kirine jî qebûl nekir. Tenha rê dimîne ku em kurdên bakurê kurdistanê bi hevre û bi pêşkêşiya ciwanan partiyeke ku îro li bejna kurd û kurdistanê be û li gor normên cihanê tevbigere, peyde bikin.

Ha gelek camêr û canik dikarin bêjin ew partiya tu dibêje heye û nave wê jî PAK e (Partiya Azadiya Kurdisnê) rast e. Di destpêka xwe de hêvî û bawerî ew bû ku ew bikaribe, vê rolê bilîze û xelkê xwe ango piraniya kurdan li gor destûr û bernameyeke nû, bi xwîneke taze û ji hemû partiyên heyî cûdatir kar kiriba û di karê xwe de bê tirs û ne tawîzkar ba, bi xeta xwe bawer ba, her ew xeta destpêkê domandiba, wê ev rast ba.

Lê PAKê ev nekir, an jî nehiştin bikin ez wê nizanim, loma jî xwe kir weke partiyên berê hebûn. Heta hinekî ji wan zêdetir jî kir. Çûn zîyareta xwediyê kolanên xendekan. Her weha pakê jî weke partiyên din her bûyereke ku diqewimî protesto dikir û dike. Bê ku şirovekê ango nerîna xwe û çewtiya wê bêje. Ev ê baweriya ku jê dihat kirin, şikand.

Her weha PAK jî her ku çû bû weke partiyên din. Êdî weha bû ku tu cûdahiya wê û partiyên din ji hev neman. Ji ber vê ye ku kar û xebatên destêpê, cahd û hêviyên ketina ser rê bê ku meşa xwe bidomîne fetîsî ango fetisandin. Lê hê jî şansa wê heye ku li xwe vegere…

Rewşa hakparê jî hinekî baş bû yanî başiya wê weke partiyeke gelîrî dihat zanîn û nasîn. Lê çi mixabin bi mudaxelekirina brêz Kemal Burkay ew jî ji çapa xwe ket. Psk ya ku ew damezirandibû, rêya xwe jê çûda kir. Lê çi heyfe ku bi vê perçebûnê wê ne psk û ne jî hakpar bi serkev e. Tew hakparê ev jî li xwe zêde kir ku hevdîtinan bi rêxistinên pkk damezrandine dike. Aha malxerabiya herî mezin ev e.

Dîsa li gor min tu hêvî di partiyên bakurê kurdistanê de nemaye ango nehiştine. Çar pênc PDK hene niha xebat heye ku bibin yek. Lê nabin yek. Çawa ku kûzek (den an şerbikek) bişke tu çi jî bike nema dibe weke berê. PDK yên me jî weha ne. Ew çi bikin jî nabin weke berê û dê nikaribin bi hevre karekî baş bikin. Ji ber ku hevdu êşandine, dilê hev hiştine, ji hevre gotinên ne li rê kirine. Piştî vê jî wê weke bra bi hevre kar bikin. Ne bawerim.

Disa li gor min xeta herî sereke û girîng ew e ku êdî xebat bi wan qadirên salên 1970 heta heyştê nema dibe. Her yekî/ê ji wan çend partî têk birine û çendên nû avakiribin jî êdî demên xwe dagirtine û nema dikarin li gor demê karê nûjen bimeşînin.

Çi lazime? Partiyeke ku bi nav, deng û rengê xwe sosyal demokrat pêwîste. Ew partiya sosyal demokrat jî divê weke yên dewletên modern be. Ji bona damezirandina partiyeke weha divê berê bi dehan qadirên zana ji bona perwede û xwe fêrî partiyeke sosyal demokrat damezrînin, bikin. Herin wan welatên ku partiyên sosyal demokrat bi salan welatê xwe bi rêvebirine û kirine bihuşt.

Mînaka herî baş jî partiya sosyal demokrat a swêdê ye. Bi dehan kadirên kurd dikarin herin swêd û bi partiya sosyal demokrat têkilî deyne, xwe li gel wan perwerde bike. Xwe fêr bikin ku bê çawa Swediyan 60-70 salan welatê xwe kirin bihûşt û bi rêve di bin.

Îro li seranserê ewropa û swêdê di nav de, bi dehan kadirên kurd di nava wan de karên hêja dikin. Berpirsiyariyên girîng girtine. Ew bi xwe jî dikarin rê vekin ji wan kadirên ku perwerde bibin, alîkarî bikin. Têkiliyên wan û sosyaldemokratan bi hevre deyne.

Piştî ku gelek kadirên kurdan perwerdayiyên xwe ji partiyên sosyal demokrat ên ewropa girtin, destûr û bernameyên xwe ji ber kirin, bila îcar li welatê xwe vegerin, destûr û bernameyeke ku li bejn û bala kurdan bê, binivîsînin. Li gor wê partiya xwe ango Partiya Sosyal Demokrat a Kurdistaniyan damezrînin.

Aha partiyeke weha wê him ji ewropa him ji nava gel û ji ciwanan piştgiriyeke baş bigire. Di rêvebiriya Partiya Sosyal Demokrat a Kurdistaniyan de (PSDK) serok û rêvebirên berê divê tune bin. Hebin jî weke sêwirmend bin. Ew bi ser neketin, divê bi serneketina xwe qebûl bikin û bibin şiwirmendê ciwanên xwe, partiya xwe û gelê xwe…

Ez çareyê tenha di Partiya Sosyal Demeokrat a Kurdistaniyan (PSDK) de dibînim. Him emê ji pirbûna navan û ji qelsiya partiyan xilas bibin. Him jî bi piştgiriyeke xurt em ê bi hevre welatê xwe bi rêya partiyeke weha azad bikin. Heta ji bona teng fikirandin nebe. Mirov dikare partiyeke Lîberal jî weke yên ewropa damezrîne.

Pêşniyara min: Partiyeke Sosyal Demokrat a Kurdistaniyan (PSDK), Partiya Lîberal ya Kurdistanî (PLK) û yek jî Partiya Azadî a Kurdistanê (PAK) (Ew jî bi şertê ku ji şaşiyên xwe vegere û rewşa xwe berçav bike. Kêmanî û şaşiyên xwe bibîne û wan dubare neke. Perda tirsa siyasî ji ser xwe rake , karên ji bona xatiran neke…) ÊDÎ HÛN DIZANIN…

Têbinî: Ez ji hemû partiyên me yên kurd û kurdistanê hez dikim. Hurmetkar û hemalê wan im. Hemiyan jî karê baş kirine, wê bikin. Lê têr nake. Loma jî hêvîdarim dilê xwe ji min negirin. Divê em xwe fêrî rexneyên ku zerarê nede doza kurdistanê bikin.

Ev nivîs hinekî dirêj bû li min bibuhurin. Ez ne ew kesê zana me ku bi nivîsek kin bikaribim hemû merama xwe bînim cih im.