Bakurê Kurdistanê di warê civakî û siyasî de (5)

Siyaset li bakurê Kurdistanê

Min bi çend nivîsên ewil rewşa civakê li bakurê Kurdistanê kêm zêde anîbû zimên. Niha jî em vegerin rewşa siyasî ya li bakurê kurdistanê û binêrin bê li wir siyaset çawa yî?

Bi qasî ger û seredanên xwe, bi qasî zanîn û têgihiştinên xwe û bi qasî hevdîtinên xwe. min dît ku siyaset li bakurê kurdistanê di sikratê de ye. Êşa û taya mirinê dikşîne. Lê hezar mixabin ev ne di bala tu partî, tevger û rêxisitnên bakurê kurdistanê de ye.

Her partî, tevger û rêxistinên heyî ji hale xwe razîne. Tu derd û êşeke wan ya ku bikaribin bibin deng û rengê kurdên bakurê Kurdistanê tune ye. Dema tu vê rastiyê dibêje, aciz dibin. Ambargo datînin ser te. Televizyon û medya xwe de cih nade te. Di civîn û konferansê te de beşdarî nakin. Yanî dixwazin tu bi tena xwe bijî da ku wan rexne neke.Ji ber ku ji rexneyên çêker ditirsin…

Tu bi kîjan partî, rêxistin û tevgerê re qise dike her behsa yekîtî û bi hevre karkirinê dikin. Hingî xweş dibêjin, tu dibêje qey ew an yên qise dike tenê ji bona yekîtiyeke neteweyî hêsirên neteweyî dibarîne. Hemî behsa yekitî û bi hevre karkirinê dikin lê hezar mixabin ev pêk nayê.

Çima?

Ev helwest hema bêje ya hemiyan bi xwe ye. Lê gelo çima nikarin bêne ba hev û bi hevre eniyeke neteweyî damezrînin? Pirs di virde ye û ev girîng e. Girîng e ji ber ku di rastiya xwe de tu partî, rêxistin û tevgerên heyî. derdekî wan û ya bi hevre karkirin an ji damezrandina eniyeke neteweyî tune ye.

Tune ye dibêjim, ji ber ku çend sedemên vê yên asasî hene ku ew daxwaza gel ya li ser asasê bi hevre karkirinê pêk nayê. Ez ê di nivîsên pêşde vê jî vekim.

Dagirkerên me vê rewşê pir bi zelalî û vekirî dizanin û dişopînin. Wan rehetiyeke daye hemî partiyên ji xwe re dibêjin Em kurd û Kurdistanî ne ku dewlet bikaribe wan bişopîne an tim ew di bin kontrola dewletê de bin. Ew rehetî jî ev e ku hemî bi eşkreyî kar dikin. Cih û warê wan. Nav û nasnîşanên wan ji dewletê re tê dayîn. Loma dewlet jî wan bi rehetî dişopîne.

Ji ber ku hemî legal kar dikin û legalîta wan jî li gor destûr û bernameya ku dewletê daye wan e. Dema rewş ev be yek ji wan jî nikarin derkevin derveyî wê xeta ku dewletê ji wan re destnîşan kirî ye.

Kar û xizmetên girîng ku ji bona hebûn û tevgerên bakurê Kurdistanê bi awayekî zelal nayên kirin. Li gor min di nava piraniya wan de destên tarî hene ku ew destana piranî ne yên dewletê ne. Destên serok, rêvebir û berpirsane ku dibêjin: ”Bila hindik be ya min be da ku bikaribin bi rehetî karê xwe ê sexsî pê bidim meşandinê.” Nikarin bêjin bila fireh be, ya gel be… Ji ber ku piraniya partî û tevgerên heyî ketine bin kontrola şexsan. Loma ew jî vê ji bona berjewendiyên yên gemarî bi kar tînin…

Gelek ji wan dest û lepên tarî yên di nava wan de yên hin kurdan bi xwe ne ku ji bona tevgera azadîxwaz li bakurê kurdistanê geş û xurt nebe, ye. Loma em kurd hemî kêmanî û ne biserketinên xwe tenê dixin hustiyên dagirkeran û dibêjin: ”Îmkan tuneye ku em rehet kar bikin”. An tê gotin ku ”dewlet nahêle û naxwaza em kar bikin”. Ji xwe heta ji dewletê bê dê tu îmkana nede û wê nexwaze îmkaneke weha bixuliqe. Lê gelo tu çima wan dest û lepên tarî yên di nava xwe de nabîne???

Ez bi xwe ji vê gotina dewlet naxwaze û nahêle ne bawerim. Heger daxwaza kar û xebat hebe, mirov dikare gelek deriyên asê, bi xwe veke. Lê weke min got li bakurê kurdistanê şerê 40 salan li vir siyaset kuştiye û siyasetmedar xadim kirine.

Ev projeyeke dewletê bi xwe bû ku hemî haziriya wan ji bona Lozana dudan bû. Loma bi destê hin kurdan, siyaseta bakurê kurdistanê dane kuştin. Siyasetmedar jî xesandin da ku li bakur tenha wê rêxistina ji bona dagirkeran kar dike bihêle ku di Lozana dudan de li ser navê bakurê Kurdistanê xwedî gotin û peyv be. Ji xwe gotin û peyva wan jî diyar e. Bratiya gelan e. Li gor wan, dema damezrandina dewletên nû qediya ye. Li ser vî asasî hemî hêz û qawetên xwe bi kar tînin da ku Kurdên bakur jî êdî vê qebûl bikin. Qebûlkirina vê jî tê maneya dê kurd hêdî hêdî bibin tirk û ev hatiye destpêkirin. Lewra li bakurê Kurdistanê siyasetmedar hatine xesandin û zimanê kurdî jî xistine taya mirinê.

Ji xwe projeya dewlet nexwestin û ji bîr kirina zimên, valakirina gundan hemî ji bona vê armancê hat bikaranîn. Proje niha li bakurê Kudistanê bi ser ketiye. Herkes vê dizanin lê nikarin li hember vê bi hevre bibin xwedî helwesteke neteweyî.

Di nivîsa bê de sedemên Partî. Rêxistin û Tevgerên heyî nikarin bi hevre kar bikin, çine ez ê li gor zanîna xwe vê vekim.

Nivîs dê bidome…

Bûbê Eser