Divê em vê yekê baş bizanibin ku miletek û dewletek reng û dengê xwe ji civata xwe digire, li gor wî reng û dengî jî civatê bi rêvebir dibe. Karê partiyan jî her ew e ku civatê berbi pêş ve bibe, demokrasiyeke delal di nava wan de bi cih bike, ye.
Loma jî heta rêxistin û partiyên armanca wan azadkirina gel be, divê karê wan ê asasî bibe perwerdekirina civatê da ku wan guherandinên dixwazin pêk bînin.
Lê çi mixabin ku ê me kurdan hinekî ji vê çûda ye. Ji ber ku rêxistin û partiyên me yên qaşo azadiya welat û guherandina civatê dane ser milê xwe, ew bi xwe jî di gelek waran de ji civata xwe ne pêşdetir in.
Ji ber vê ye ku nikarin civatê biguherin. Dev ji guherandinan berdin, ew bi xwe li hemberî gelek tiştan dibin asteng. Çima hûn zanin? Ez vê hinekî vekim da ku em bi hevre li ser rewşê bibin xwedî fikir.
Di welatên pêşketî, zana û xwedî demokrasiyeke rast de, tu caran li ser jiyana sexsan, malbatî, kes û kesayetan, naaxifin li gor wê jî nakin endam an ji endametiyê navêjin. Çi dikin?
Li zîrekbûn û jêhatîbûna kesan dinêrin û li gor wê kar didinê. Napirsin ka ew kes Qûneke an na. Qumarbaze an na ûhwd.
Em li swêdê binerin ku welatekî pêşketîye û xwedi civateke zane û têgihiştîye. Xwendina wan hema bêjin ji zaroktî destpê dike. Heta ku temenê wan dibe 50-60 bi hezaran pirtûkan dixwînin. Loma jî civata swêdê ji kesên zane û jêhatî pêk tê…
Li welatên pêşketî de, nayê dîtin ku yekî nezan, nexwenda bibe serokê yên ji wî pêştetir. Loma jî tim di welatên pêşketî de kar û rêvebiriya welêt de li zanebûn, tê gihiştin û li xebatên kesên dikarin ji bona gel kar bikin, dinerin û digerin.
Yanî ji bona welat û dewletên pêşketî zîrekî û jêhatîbûna kesan lazim e. Pîvanê wan peydekirina kesayetiyên weha ne. Loma jî li jiyana kesan ya taybetî wan zêde eleqeder nake.
Dema kesên jêhatî, kêr hatî û zane dibînin kar didinê. Napirsin û lê nakolin ka gelo ew, qumarbaz e, quneke, jiyana wî/ê a sexsî nake mijara kar dayîna wî/ê.
Ji ber ku her kesayetiyekî jiyaneke wan ya teybetî û malbatî hene. Loma jî li dewletên weha şert û erk ew e ku ew kesayetiyana çiqasî ji dewleta xwe hez dikin û dikarin xizmeta gel bike, ye.
Lê ê me kurdan dema tu bixwazî bibe endamê partiyekê; berê lê dikolin ka tu çi ye, çi dike û heta niha çi kirî ye. Jiyana te ya teybetî di çi warî de ye. Tu Araqvexure, qumarbaz e, qûneke, lezbiye ye, nêrûmêr ûhwd. Yanî nabêjin ev çiqasî zana ye, têgiştiye, dikare bi qelema xwe, bi mejiyê xwe bi zanyarî û dîtinên xwe çiqasî fêdê bide gel û partiyê.
Bala xwe bidinê; Swed welatekî pêşketiye. Di gelek cihê kilît ku rêvebiriya dewletê ji wir tê îdarekirinê de, gelek kes û kesayetiyên qûnek di virde erkên giran li ser milê wan in. Her weha li tu cihekî û li derekê jiyana wan ya teybet nayê munaqeşe kirin
Dîsa li swedê hin ji serokên partiyên wan, bi qumarek mezin ya navneteweyî dilîzin û endamên partiya wî jê re nabêjin: "Tu qumarbaze loma em te weke serok qebûl nakin. Eksê wê gelekî ji serokê/a xwe ji ber zîrekbûna wê/î hez dikin. Mînakên weha li ewropa pir in. Ji bona têgihiştina meselê min çend mînak da. Niha jî vegerim ser rewşa me kurdan.
Ji bona tu bibe endamê partiyeke kurd dive tu gelekî paqij, zelal û delal be(!). Yanî dive tu ne araqvexur, qumarbaz, qunek û lezbiye bî. Divê tu ne nêrûmêr jî be. Dema pîvan ev be. Ew kesên zana jî hêdî hêdî ji partiyan têne avêtin ya jî nakin endam. Nakin endam ji ber ku partiyên me yên sîyasî, ji siyasetê bêtir ew bi karê mirov yên şexsî, gemarî an paqij ve mijûl in. Yanî weke dezgeheke xêrxwaz kar dike…
Partiyên me yên siyasî û bi giştî kurd nikarin bifikirin ku Tolstoy qumarbazekî mezin bû. Ew bi berhemên xwe navdar e. Navdariya wî heta dinya hebe wê bidome. Kes û kurd jî di navde nabêjin ew qumarbaz bû em berhemên wî naxwînin. Eksê vê li seran sere cihanê berhemên wî bi teybetî ya bi navê Qumarbaz jî navdar e.
Lê kurd û partiyên me yên siyasî, ji zîrekbûna kesan bêtir li rewşa wan a teybet dinêrin. Bi vê yekê jî xwe û gelê xwe ji zanyariya kesên têgihişt dûr dixin. Ji ber ku kesên weha di nava partî û rêxisitên kurdan de nayên qebûl kirin û heta ji wan tê, kesayetiyên weha ji civatê dûr dixin, pûç, rût û tût dikin.
Lê eksê vê kesên derewîn, şelaf, berjewendî perest û yên şinekan ji bona kurtîlan dikin jî qîmeteke xwe ya hêja, nav û dengê xwe hene. Ya jî hin xwedî perene û ji perê wan pêve tu qebîliyeteke wan, zanyarî tû têgihiştineke wan tune ye. Lê mixabin li cihê mezin û girîng de rûniştine…
Bi vê yekê partiyên me, rêxistinên me şexsiyetên bi mejiyên xwe, bi nerîn û dîtinên xwe, zîrekî û têghiştî, ji xwe û ji civavêît dûr dixin. Partî û rêxistin dimîne ji wan kesan re ku fêda wan bêtir tenê ji wan re hene.
Ya herî xerab û girîng jî wan kesên şelaf, derewçîn û ne durust li benda kesên zana ne ku hema xetakê bikin da ku bi saya wê xetê û kêmaniyê wî/ê ji partiyê dûr dixin da ku cihê wî/ê ji wan re bimîne. Gelek caran tiştên weha di nava partiyên me kurdan de rû dane.
Kesên weha ne berhemdar in, nedikarin rêvebiriyê bikin, ne jî dikarin bi nerîn û dîtinên xwe pêşiya rêxistin an partiya xwe veke. Dem tê partî li zinarekî hildikume an hildukumînin û perçe perçe dibe, dikin..
Gelo ma ne heyfe ku kesên zana û bîrewirên hêja ji bona kar û jiyana wan î teybet, malbatî û şexsî ji partiyan dûr bikevin ango partî û rêxistinên me xwedî lê dernekevin???
Ez nivîsa xwe bi mînakek ji swedê biqedînim:
Nils Ebba Knut Carlsson bi xwe endamê partiya sosyal demokrat, rojnemavan û di SÄPO (MIT istixbarat swed) cihekî wî taybet hebû. Dema Olof Palme serokwezîrê swedê ê berê hat kuştin wî bi SÄPO re li ser kuştina Palme lêkolin çêdikir. Ji xwe teoriya wî bû ku digot: ”PKK Palme kuştî ye”..Carlsson homosexuell bû. Yanî qûnek bû .
Di civîneke çapemeniyê ya Rojmavaniyê de li ser kuştina Olof Palme de agahdarî dida û nerîna xwe ya ku pkk Olof Palme kuştiye digot. Rojnamevanekî din ku ji rojhilata navîn bû, ji Ebbe Karlsson pirsî: ”Tu homosexuella, yanî yekî qûneke tu çawa dikare bi karekî weha girîng ê dewletê ve rabe”. Bersiva wî jî weha bû: " Rast e ez qînek im. Lê divê tu û yên weke te baş bizanibin ku ez bi qûna kar nakim. Bi mêjîyê xwe bi zanyariya xwe û bi têgihiştina xwe karê dewleta xwe dikim û bi rêve dibim”
Ha min ji bona çi ev nivîsî? Min nivîsa da ku ji niha pê de partiyên me û civata me jî li ser tiştên weha bifikirin da ku bikaribin pêşiya xwe berfirehtir bikin. Heger partiyên me li ser şexsiyeta kesan a teybet biryaran bidin, ewên tu caran bi ser nekevin…
Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Nerina Azad'ın editöryal politikasını yansıtmayabilir.