Mirov carna pê nahese an nabîne û nizane, hin bi zanetî çawa boxtanên mezin dixin hustiyên me re. Divê wan kesên boxtanan dikin, divê bizanibin dê rojekê dema wan jî bê. Derew, bextreşî boxtan para hinan ketiye ku bê van nikarin bijîn.
Hebûna kesên weha, dewlemendbûna kesên weha an di siyasetê de di warekî demkî de mezin bûna kesên weha hemî li ser asasê wan tiştên min li jor bi nav kirine.
Dema mirov li dîroka xwe û ya welatê xwe dinêre dibîne ku di her demê de kesên weha hebûne û ev di nava kurdan de bûye weke adetekê, weke sîstemekê…
Kesên vê dikin bêtirên wan şelafê hinan in. Ew hinan jî naxwaze kes ji wan baştir an pêşvetir be. Lewra hinên ji bona mezinê xwe boxtanan dixin hustiyên kesên durust, zana, jêhatî û zîrek. Nabînin dê rojekê dawiya wan jî bê…
Ew kesên boxtan li wan tê kirinê, heta ku bi xwe dihese, an dibîhîze bê hin bi zanetî ji bona ew bi sernekeve, bê çê boxtan û bobelatan dixe hêla wî/ê.Yên van boxtan û bobelatan jî dibihêzin, ji xwediyê meselê napirsin hema bawer dikin û dibin xwedî helwestên şaş li hemberê kesên baş û durust.
Di nava kurdan de ev bi awayekî berfireh û xurt tê meşandin an kirinê. Ji ber ku kurd bindest in, tim jî serdestên xwe di ser xwe re digire. Bi qasî qîmet û rûmeta dide serdestê xwe ribekî wê nade nas û dostên xwe.
Ji ber di qarekter û sexsiyeta kesên bin dest de, şelaftî, derew û boxtan heye. Evana bûne perçek ji jiyana wan. Nikare û naxwaze ji wan kesên ku di derheqê wan de tişt bihîstibe, ji wan bi xwe jî bipirse û rastiya meselê fêr bibin.Çawa jê re tê gotin weha bawer dikin bê ku lêkolînekê bikin, dilê xwe ji wî/ê dihêle…
Napirse, lê çendan jî ew li ser dike û difroşe hinên ku ji te qet hez nakin. Ew jî vê bi rêyeke ku mirov bi sernekeve bi kar tîne. Lê ji bîr dikin ku roj tê wana yek bi yek têne zanîn û nasîn.Heger mirov bi sebir be nasîna wan ne zor û zehmet e.
Van kesên derewîn, şelaf û xwedî boxtanên bi dûvik, xwe dighêjînin cih an kesên dê bikaribin an bixwazin alîkariya mirov bike, bi wan derew, şelaftî û boxtanan pêşî li her tiştekî ji bona pêşveçûnê digirin.
Heta tu haydarî vê dibe hasil di mûsilê de derdikeve. Ji ber ku hemî şelaf û derewîn ji te direvin, nivîsên te li gor wan bê wate, berhemên te bê tam dibin an dixwazin weha bidin diyarkirinê. Ji ber ku kesên din jî naxwîne tenê bi çavekê li gor wan derew û boxtanan li nivîs û berhemên te dinêrin.
Ji ber em di civateke bi salan e bindest mane de dijîn, hin nikarin wan tiştên di derheqê kesan de ji hin berpirs û desthilatê re têne gotin, ew bi xwe jî lê bikolin û rastiya mesele ew bi xwe bibînin. Xwe nadin zehmetê bi tiştên ji wan re tê gotin baweriyê tînin û hinan ji bîr dikin an xwedî lê dernakev e.
Nabînin an hin nahêlin bê wan kesên boxtan û derew li wan tê kirinê, ji bona gelê xwe, ji bona destkevtiyên welatê xwe bê çiqasî zehetî kişandine, bê çiqasî ked û bedel dane. Heta vana têna zanîn jî wan camêr û canikan ji çap dikevin.
Ev bûye weke sîstemekê û dinav kurdan de bi awayekî gelemperî tê bi karanîn. Li gor vê bikaranînê jî hinên qet ne layiqê hin meqam û tiştan in, digirin. Kesên hin tişt heq jî kirine bi tena xwe bê dost û heval dimîne.Helbet ev ne heta heta ye…
Xebatên kesên weha, cahda mirovên weha tim jî heta sax bin qîmet û rûmetê nagirê. LÊ piştî mirina wan jî yên berî herkesan zêde pesnê wan didin ew kesên ku di jiyana wî/ê de li dij wan bûn ne.
Ji bona ev sîstema xerab rabe, divê kurd êdî yek alî ji herkesan bawer nekin. Tiştên bihîst, tiştên hate guhên wan û tiştên guhdarî kirin divê ew bi xwe jî lêkolîneke bike û bibîne bê rast e an na.Ya herî rast jî divê ji kesên muxatabin vê bipirsin…
Heta ku kurd û desthilat vê ji kesên muxatab nepirsin wê tim jî kesên xebatkar, zîrek û durust di nava tune bûnê de bin. Yên derewîn, şelaf û ê boxtanan dike hustiyê nas û dostên xwe jî dê xweş bijîn û dijîn.
Heta ku ev sîstem ranebe, wê rastiya civatê jî weke tê xwestin neyê zanîn û dîtin.Lewra jî çi kes û çi jî rêxistin bin, divê êdî li ser vê sîstemê rawestin û li hemberî kesên weha bê deng nemînin.
Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Nerina Azad'ın editöryal politikasını yansıtmayabilir.